De tien drinkwaterbedrijven hebben volgens de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in 2020 opnieuw water van goede kwaliteit geleverd. Bij bijna een half miljoen metingen voldeed 99,9 procent van de monsters aan de wettelijke normen. En waar voor de volksgezondheid risicovolle overschrijdingen werden geconstateerd, zijn adequate maatregelen genomen.
Het heel hoge percentage komt niet als een verrassing, want dit was in de jaren daarvoor ook al zo. Dat blijkt uit het rapport Drinkwaterkwaliteit 2020 van de Inspectie Leefomgeving en Transport. Hierin staan de resultaten van het wettelijk meetprogramma waarmee drinkwaterbedrijven de kwaliteit van het drinkwater na zuivering tot aan het tappunt controleren.
De toezichthouder trekt de conclusie dat de waterbedrijven goed presteren. Behalve dat de kwaliteit van het kraanwater in orde is, reageren de bedrijven ook goed op incidenten zoals incidentele normoverschrijdingen en op verontreinigingen in oppervlaktewater dat voor de productie van drinkwater wordt gebruikt.
Ruim 100 risicovolle normoverschrijdingen
De drinkwaterbedrijven hebben in totaal 492.327 metingen uitgevoerd. Bij 683 monsters troffen zij overschrijdingen van wettelijke normen aan. In 569 van de gevallen (83 procent) ging het om stoffen die geen gevaar voor de volksgezondheid opleveren, aldus de ILT.
Bij 114 normoverschrijdingen was dat echter anders. Daarvan hadden 109 een microbiologisch karakter. In ongeveer drie kwart van de gevallen was er sprake van groei van legionella in de binneninstallaties van afnemers. Verder ging het om microbiologische verontreinigingen door Enterococcen en Escherichia coli (E. coli). Dit zijn indicatoren voor ziekteverwekkende bacteriën. De overige 5 overschrijdingen van wettelijke normen hebben betrekking op chemische parameters. Dat waren allemaal incidenten waarbij de normoverschrijding en de blootstelling aan stoffen niet lang duurde.
De drinkwaterbedrijven hebben goed gereageerd op zulke incidentele normoverschrijdingen, meldt de toezichthouder. Als er voor de volksgezondheid risicovolle overschrijdingen waren, namen zij adequate maatregelen. Bij microbiologische verontreinigingen door Enterococcen en E. coli zijn dat meestal herhalingsmonsters, kookadvies aan getroffen klanten en corrigerende maatregelen zoals spuien, spoelen en eventueel desinfecteren.
Beduidend minder metingen door corona
Het aantal van 492.327 metingen was aanzienlijk lager dan de ruim 616.000 in 2019. Volgens de ILT zijn er geen signalen dat hierdoor gebreken bij de waterkwaliteit buiten beeld zijn gebleven.
Een belangrijke verklaring is dat door de coronapandemie veel minder watermonsters bij consumenten thuis zijn genomen. De drinkwaterbedrijven hebben dat afgestemd met de ILT. Het is gedeeltelijk gecompenseerd door het nemen van monsters op alternatieve locaties, zoals buitenkranen en tapkranen in openbare gebouwen.
Ook resultaten van loodmetingen vermeld
De Inspectie Leefomgeving en Transport vermeldt in de publicatie ook de resultaten van loodmetingen door drinkwaterbedrijven. Zij rapporteren per distributiegebied of het gemiddelde van de meetwaarden aan de drinkwaternorm voldoet. Dat is overal zo.
Verder zijn de resultaten van de individuele loodmetingen door de waterbedrijven vergeleken met die in eerdere jaren. In 2020 was er bij 1,8 procent van de metingen een overschrijding van de drinkwaternorm van 10 microgram lood per liter. Dat percentage was lager dan in de jaren daarvoor. Hetzelfde geldt in grote lijnen ook voor het percentage overschrijdingen van de nieuwe norm van 5 microgram per liter, die eind 2022 in werking treedt. Individuele normoverschrijdingen zijn meestal het gevolg van loden leidingen in oudere woningen.
De ILT stelt echter dat hieraan geen conclusies kunnen worden verbonden. Daarvoor zijn de verschillen in meetprogramma’s tussen de waterbedrijven en tussen de verschillende jaren te groot. Ook was het monsterprogramma in 2020 door de coronacrisis anders dan voorheen.
Beschikbaarheid en kwaliteit van drinkwaterbronnen onder druk
De inspectiedienst geeft in het rapport nog een boodschap mee. Hoewel het vorig jaar opnieuw lukte, is het niet vanzelfsprekend dat de drinkwaterbedrijven voldoende drinkwater van goede kwaliteit maken uit de bronnen die ze hiervoor hebben. De ILT laat weten dat de beschikbaarheid en kwaliteit van de bronnen nog altijd onder druk staan.
Dat komt door het gebruik van medicijnen, gewasbeschermingsmiddelen en nieuwe verontreinigingen met opkomende stoffen. Verder is er toenemende aandacht nodig voor klimaatverandering en verontreinigingen van grond- en oppervlaktewater die niet geheel via zuivering te verwijderen zijn.
MEER INFORMATIE
Toelichting op resultaten door ILT
Rapport Drinkwaterkwaliteit 2020
H2O Actueel: rapportage over 2019
