Voor de ruimtelijke plannen in Zuid-Holland is een klimaatonderlegger gemaakt. Met een set van kaarten wordt inzicht gegeven in wat de uitdagingen op het gebied van water, bodem en klimaat betekenen voor bebouwing, landbouw en natuur.
De klimaatonderlegger is ontwikkeld door de provincie Zuid-Holland en de waterschappen De Stichtse Rijnlanden, Hollandse Delta, Rijnland, Rivierenland en Schieland en de Krimpenerwaard. Zij hebben hierin het principe van ‘water en bodem sturend’ uitgewerkt. De klimaatonderlegger is een belangrijke basis voor de ruimtelijke integrale afweging en visievorming: hoe geschikt is een gebied voor verstedelijking, landbouw of natuur?
De provincie en waterschappen geven aan dat zij hiermee gemeenten en andere belanghebbenden willen helpen om juiste keuzes te maken. Het gaat om een eerste versie die nog verder wordt ontwikkeld.
Set van kaarten met klimaateffecten
De klimaatonderlegger bevat een set van kaarten die de klimaateffecten tot 2100 weergeeft in verband met verzilting, verdroging, hitte, bodemdaling, wateroverlast en waterveiligheid. Aan de hand daarvan is vermeld wat dit betekent voor woon- en werklocaties, landbouw en natuur.
Door de klimaatverandering zullen sommige delen van Zuid-Holland minder of juist meer geschikt worden voor een bepaalde gebruiksfunctie of zijn er aanpassingen nodig. Dat wordt in de klimaatonderlegger aangegeven met vier mogelijkheden: geen extra opgaven vanuit water, bodem en klimaatverandering (Ja), water, bodem of klimaatverandering vraagt om aanvullende eisen (Ja, mits), water, bodem of klimaatverandering vraagt substantiële inspanning (Ja, mits), en een ontwikkeling of landgebruik legt een claim op de toekomst (Nee, tenzij).
Bij woon- en werklocaties mogen nieuwe ontwikkelingen niet leiden tot afwenteling. Dat kan door adaptatiemaatregelen te nemen en adaptatiemogelijkheden niet in de weg te staan. Bij landbouw is het essentieel om tijdig aan te passen aan de veranderende condities vanuit het water- en bodemsysteem en klimaatverandering. In gebieden waar het natter, droger of zilter wordt, zal de bedrijfsvoering of gewaskeuze moeten worden aangepast. Bij natuur is een robuust systeem nodig. Voor dit alles staan in de klimaatonderlegger concrete voorstellen.
Verplichte regels door Rijnland
Hoogheemraadschap van Rijnland kondigde zelf onlangs al aan verplichte klimaatbestendige regels op te gaan leggen bij de ontwikkeling van nieuwe grote gebiedsprojecten. Zo moet een nieuw ontwikkeld gebied voldoende voorzieningen hebben om extreme neerslag van 90 millimeter in 24 uur te kunnen verwerken. Ook moet nieuw oppervlaktewater worden ingericht voor een flexibel peilbeheer van 30 centimeter.
Rijnland wil met deze en andere regels ‘water en bodem sturend’ stevig neerzetten.De verplichte regels zijn opgenomen in de nieuwe Waterschapsverordening die momenteel ter inzage ligt in het kader van de inspraakprocedure.