Bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi) van Waterschap Scheldestromen in Ritthem staat sinds deze week een container met meet- en zuiveringsapparatuur die het effluent geschikt moet maken voor irrigatie. De proefinstallatie maakt deel uit van een onderzoek onder leiding van Wageningen University & Research (WUR).
Het doel van dat onderzoek, EffluentFit4Food, is de hoeveelheid kwalitatief goed irrigatiewater voor de land- en tuinbouw vergroten en daarmee de afhankelijkheid van grondwater verminderen. Ook onder andere HZ University of Applied Sciences en Waterschap Brabantse Delta doen mee.
Wilfred Appelman"Vooral in Zeeland en Brabant wordt de urgentie van dit probleem de laatste jaren sterk gevoeld", zegt projectleider Wilfred Appelman van WUR. "Droogte en watertekorten kunnen leiden tot grote schade aan gewassen. Daarnaast is de verzilting hier een toenemend probleem."
Een alternatieve bron is gezuiverd afvalwater, ofwel effluent, van de rioolwaterzuivering. Dit water bevat echter nog steeds microverontreinigingen (medicijnresten, gewasbeschermingsmiddelen en andere persistente chemicaliën).
Binnen het project EffluentFit4Food wordt daarom ook een methode ontwikkeld waarmee waterschappen en boeren het water snel en goedkoop kunnen analyseren en - indien nodig - na te zuiveren op een manier die veilig, betaalbaar, duurzaam en schaalbaar is.
Minder energie
In Ritthem heeft het bedrijf PureBlue uit Kapellebrug nu een pilotinstallatie ingericht waarmee wordt onderzocht of en in welke mate microverontreinigingen worden verwijderd. De gebruikte techniek heet MicroForce++ en is gebaseerd op een combinatie van afbraak door ozon en biologische processen. “Door die combinatie is veel minder energie nodig dan wanneer je alleen ozon gebruikt”, aldus Appelman.
De pilotinstallatie in Ritthem. Foto AV-dienst HZ
In een ander deel van het onderzoek wordt het nagereinigde afvalwater als irrigatiewater gebruikt voor de teelt van gewassen als aardappels, uien en peren. Die worden na de oogst onderzocht op de aanwezigheid van microverontreinigingen en op voedselveiligheid. Appelman: “Het wordt heel spannend wat we gaan ontdekken.”
Zorgen
De Europese Unie heeft twee jaar geleden vastgesteld aan welke minimale kwaliteitseisen afvalwater moet voldoen om te kunnen worden hergebruikt voor irrigatie in de land- en tuinbouw. Het is nu aan de nationale overheden om deze richtlijnen, die medio volgend jaar van kracht worden, te verankeren in wet- en regelgeving.
Hoewel het dan dus toegestaan is om het effluent te gebruiken, is de veiligheid volgens Appelman in Nederland nog nauwelijks onderzocht en gewaarborgd. "Met name als het gaat om microverontreinigingen, heb ik zorgen over de voedselveiligheid. De hele apotheek die we als samenleving gebruiken, vind je in het afvalwater terug."
In Israël, waar afvalwater al langer voor irrigatie wordt gebruikt, is dit wel onderzocht. "En daar werd soms een factor duizend concentratietoename van deze stoffen in voedsel gevonden."
