Van een verlaten kanaal moet de bovenloop van de Linge veranderen in een levendige rivier. Dat is het doel van de Stichting Nieuwe Linge, die allereerst een haalbaarheidsonderzoek wil laten uitvoeren. Initiatiefnemer Erik van Loon is naarstig op zoek naar fondsen.
Een Nieuwe Linge komt zowel de veiligheid en de economie als de biodiversiteit in het stroomgebied ten goede, stelt Van Loon. De huidige bovenloop, circa 50 kilometer tussen Doornenburg en Tiel, is feitelijk een sloot die in de dertiende eeuw is gegraven om de ingedijkte gebieden tussen Doornenburg en Tiel van voldoende water te voorzien, vertelt Van Loon.
"Dat de Linge de langste rivier van Nederland is, zoals de geschiedenisboekjes leerden, klopt dus niet. De eigenlijke Linge ontspringt in Tiel en gaat vandaar naar Gorinchem."
In 2020 bezocht Van Loon de Boven-Linge, omdat die op het programma stond voor een schoonmaakactie op Wereldwaterdag. Hij schrok: deze rivier bood een totaal ander aanzicht als de Linge uit zijn jeugd in Vuren, bij Gorinchem. "Hij ligt als een snelweg door het land. Dit was ook niet de Betuwe zoals ik die kende, met appels en peren, kersen en aardbeien.”
Economie
Vanwege corona ging de schoonmaakactie niet door, maar de Linge liet de Rotterdamse econoom niet meer los. Hij ontdekte dat de economie langs de bovenloop niet half zo floreert als verderop. “De boeren kunnen alleen iets met droge gewassen en met vee. Er is nauwelijks horeca en de rivier is volledig gestuwd, dus kanoën bijvoorbeeld is ook niet mogelijk."
Door de Linge te laten meanderen, en daarmee 25 tot 40 kilometer langer te maken, worden de dorpen met de rivier verbonden. Dat schept volgens Van Loon kansen voor inwoners, agrariërs en industrie in het vergrijzende gebied.
Zo kan ‘de Nieuwe Linge’ veel meer water bergen, waardoor overstromingen worden voorkomen en er in droge perioden meer water beschikbaar is voor bijvoorbeeld fruitgewassen. Ook ontstaan er nieuwe bouwlocaties en zullen bewoners zich meer betrokken voelen bij de rivier, meent hij. Bovendien is een meanderende rivier veel beter voor de biodiversiteit, en daarmee de waterkwaliteit.
Financiering
De eerste stap is nu een haalbaarheidsonderzoek. Van Loon heeft al contact met onderzoekers van de TU Delft, Wageningen Universiteit & Research, de HAN University of Applied Sciences in Arnhem/Nijmegen, die volgens hem "staan te trappelen".
Probleem is echter dat Waterschap Rivierenland en de provincie Gelderland het plan niet zien zitten. "En als zij niet meedoen, wordt het lastig om bijvoorbeeld Europese subsidie te krijgen."
Het waterschap kon vandaag niet reageren, maar volgens Van Loon wil het "vanuit cultuurhistorisch oogpunt" de huidige Linge behouden. Hij heeft daar weinig begrip voor. "Klinkklare onzin. Ze zouden de belangen van boeren, burgers en de natuur centraal moeten stellen en dan is de Nieuwe Linge op alle punten een verbetering."
Petitie
Intussen is de stichting (in oprichting) daarom op zoek gegaan naar private partijen die de benodigde 30.0000 euro bijeen willen brengen. Ook via merchandising (T-shirts, kopjes, petten en pennen) komt er geld in het laatje.
Daarnaast is ze een petitie gestart, waarvan de teller nu op 45 handtekeningen staat. "Hoe meer dat er worden, hoe minder het waterschap die naast zich neer kan leggen", meent initiatiefnemer Van Loon. "Zeker gezien de komende verkiezingen."