De situatie van de koraalriffen in de wereld is nog ernstiger dan eerder werd gedacht, stelt het United Nations Environment Programme (UNEP). Het gevaar bestaat dat alle riffen tegen het eind van de eeuw zijn verbleekt en herstel niet meer mogelijk is. Om dit te voorkomen, moet de uitstoot van broeikasgassen fors worden verminderd.
Het VN-Milieuprogramma komt met deze waarschuwing in het rapport Projections of Future Coral Bleaching Conditions. Hierin is de toekomst van koraal bekeken op basis van de nieuwe generatie van klimaatmodellen van het wetenschappelijke VN-klimaatpanel IPCC.
“Zonder actie zullen koraalriffen binnenkort verdwijnen”, zegt Leticia Carvalho, hoofd van de Marine and Freshwater Branch van UNEP, naar aanleiding van de onderzoeksresultaten. Zij noemt dit ecosysteem de ‘kanarie in de kolenmijn’ voor de invloed van klimaatverandering op oceanen. “De mensheid moet met op feiten gebaseerde urgentie, ambitie en innovatie handelen, voordat het te laat is.”
Koraalriffen staan onder druk door de stijgende watertemperatuur als gevolg van de opwarming van de aarde. Hierdoor worden algen afgestoten, die koraal kleur en voedsel geven. Het witte kalkstenen skelet blijft over. Wanneer deze verbleking aanhoudt, sterft koraal af. Zo was er tussen 2014 en 2017 de meest ingrijpende gebeurtenis met verbleking tot nu toe, die voor veel schade aan koraalriffen in de Stille, Indische en Atlantische Oceaan zorgde.
Sneller ernstige verbleking
UNEP heeft twee scenario’s van klimaatverandering bij de hand genomen. In het ‘worst-case’ scenario blijven fossiele brandstoffen de boventoon voeren in de mondiale economie. De onderzoekers verwachten dat dan alle riffen in de wereld tegen het einde van deze eeuw zullen verbleken. Vanaf 2034 is er al gemiddeld jaarlijks een ernstige verbleking van koraal te zien. Dit is negen jaar eerder dan waarvan nog werd uitgegaan bij de vorige voorspellingen uit 2017.
Het uitgangspunt bij het ‘middle-of-the road’ scenario is daarentegen dat landen hun huidige beloften om de CO2-uitstoot met 50 procent te beperken, nog overtreffen. Dan wordt de jaarlijkse ernstige verbleking met elf jaar uitgesteld tot 2045.
Uitstel jaarlijkse verbleking mogelijk
“Het trieste is dat de projecties nog erger zijn dan voorheen”, zegt Ruben van Hooidonk. De koraalonderzoeker bij de Amerikaanse National Oceanic and Atmospheric Administration en hoofdauteur van het rapport roept daarom evenals Carvalho op tot snel handelen. “We moeten echt proberen de CO2-uitstoot te verminderen om de koraalriffen te redden.”
Van Hooidonk en de andere onderzoekers keken nog naar hoe koraal reageert op veranderingen in de temperatuur, uitgaande van aanpassingen van de opwarming tussen 0,25 en 2 graden Celsius. De conclusie is dat een kwart graad minder opwarming mogelijk kan leiden tot zeven jaar uitstel van de jaarlijkse verbleking. Wordt de huidige uitstoot van broeikasgasemissies echter voortgezet, dan zullen koraalriffen het zelfs niet overleven bij een aanpassing van 2 graden Celsius.
MEER INFORMATIE
Bericht van Verenigde Naties
Rapport van UNEP
H2O-bericht (2019): koraal Benedenwindse eilanden
H2O-bericht (2018): snellere verbleking koraal