Het Drentse drinkwaterbedrijf WMD moet de komende 10 jaar naar schatting 350 miljoen euro investeren in uitbreiding van zuiveringen en wingebieden, distributiecapaciteit, duurzaamheid en vervanging van verouderde infrastructuur. Stijging van de drinkwatertarieven is daarom de komende jaren onontkoombaar, aldus directeur Vivienne Frankot.
De vermogenspositie van WMD, dat dit jaar 85 jaar bestaat, moet de komende jaren worden verbeterd, schrijft Frankot in het voorwoord van het deze week gepubliceerde jaarverslag. “Alleen dan kunnen we onze investeringen financieren en zijn we voorbereid op alle onzekerheden die WMD als drinkwaterbedrijf onderweg tegenkomt.”
WMD behaalde in 2022 een financieel resultaat van 1,1 miljoen euro. Dat is ruim 8 miljoen euro lager dan in 2021. Een verschil dat het drinkwaterbedrijf toeschrijft aan incidentele baten in 2021.
In Drenthe heeft WMD zonder problemen water geleverd tijdens droge zomer van 2022. In het laatste kwartaal zag WMD de drinkwaterafgifte dalen. Dit jaar zal moeten blijken of deze trend doorzet, aldus het drinkwaterbedrijf. De verwachting is dat de drinkwatervraag op termijn toeneemt, zo worden er de komende jaren 13.000 huizen gebouwd in het leveringsgebied van WMD.
Waterbalans
De waterbalans van Drenthe laat zien dat er elk jaar voldoende regen valt om het grondwater aan te vullen, schrijft WMD. ”Zo is ook in de toekomst genoeg water om drinkwater van te maken.”
Maar óók wordt er vastgesteld dat er op dit moment onvoldoende buffermogelijkheden zijn om water vast te houden voor droge tijden. Het Drentse drinkwaterbedrijf wil daarom samen met partners als de provincie, waterschappen, natuurorganisaties, industrie- en landbouwsector de waterhuishouding in de provincie verbeteren en optimaliseren.
WMD gaat op zoek naar nieuwe waterwinlocaties en naar mogelijkheden om bestaande winlocaties uit te breiden. Op de locaties in Hoogeveen en Dalen, waar nog ruimte is in de bestaande winvergunning, wordt de capaciteit vergroot. In 2023 zal het nieuwe productiestation Beilen water gaan leveren.
Het bedrijf neemt ook maatregelen om water beter vast te houden. Zo werden vorig jaar in het waterwingebied Gasselte naaldbomen vervangen door loofbomen, die minder water verdampen. In Assen laat WMD het spoelwater infiltreren in de bodem.
Kwaliteit
Ook in Drenthe gaat de kwaliteit van de bronnen achteruit. In 58 van de 150 bronnen zien we nu organische microverontreinigingen terug, stelt Henk Brink, manager Strategie en Kwaliteit, in het jaarverslag. “Voor enkele winningen speelt verontreiniging vanuit huishoudens en industrie een rol, maar in de meeste gevallen gaat het om verontreinigingen met pesticiden vanuit de landbouw.”
In 2022 nam het drinkwaterbedrijf op de winning in Noord-Bargeres bij Emmen, waar WMD 15 procent van al het drinkwater maakt, een actiefkoolinstallatie in gebruik om bentazon uit het grondwater te halen. Dit gewasbeschermingsmiddel werd enkele jaren geleden aangetroffen in de grondwaterbronnen. Inmiddels is ook EDTA aangetroffen, een verbinding die niet met actief kool kan worden verwijderd. Daarom gaat WMD het bronwater ook zuiveren met omgekeerde osmose.
In twee bronnen bij Noord-Bargeres zijn ook kleine hoeveelheden poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) gevonden. “Naar verwachting zal PFAS in de toekomst steeds vaker worden aangetroffen in onze drinkwaterbronnen”, schrijft de drinkwaterproducent.
Waterverlies
WMD houdt er rekening mee dat er meer waterverlies optreedt bij de zuivering door de complexere zuiveringstechnieken, want deze gaan gepaard met extra productieverlies. “Zo gaat bij de techniek van omgekeerde osmose 10 tot 20 procent water verloren tijdens het productieproces.”
WMD levert niet alleen 30,2 miljoen m3 drinkwater in Drenthe, maar ook 4,7 miljoen m3 drinkwater aan Vitens en Waterbedrijf Groningen. Vanaf 2027 gaat WMD vanaf Beilen zo’n 3 miljoen m3 water per jaar leveren aan Vitens. Dit jaar wordt begonnen met de bouw van een bovengronds reinwaterreservoir op productiestation Hoogeveen.