Desah gaat in het Zweedse Helsingborg 320 gebouwen het grijs- en zwartwater scheiden en verwerken. Het Friese bedrijf ontwikkelde er een compact, modulair en decentraal afvalwaterzuiveringssysteem voor. “Afvalwater effectief scheiden kun je het beste doen door afvalwaterstromen bij de bron te scheiden”, zegt technisch directeur Sybrand Metz van Desah.
Deze content is een productie van Water Alliance
Desah ontwikkelt en past technologieën en concepten toe voor decentrale afvalwaterzuiveringen. Vijftien jaar geleden lanceerde het zijn eerste referentieproject in Sneek. In tweeëndertig huishoudens zamelde het afvalstromen lokaal in en werden nutriënten teruggewonnen. Vijf jaar later volgde een tweede project voor 230 huishoudens, waarbij energie werd teruggewonnen uit afvalwater en GFT-afval werd ingezameld - ook in Sneek.
“Het grote voordeel van decentraal zuiveren is dat je water lokaal kan hergebruiken voor diverse doeleinden, bijvoorbeeld voor de groenvoorziening, het aanvullen van oppervlaktewater of hergebruik in de woning”, vertelt Metz. “Wij maken het afvalwater zo schoon dat dit mogelijk is. Daarnaast kan je nog energie uit het water terugwinnen; tussen de 15-30 procent van het totale verbruik per huishouden.”
Het systeem maakt gebruik van vacuümtoiletten, die volgens Metz veel water besparen. “Een vacuümtoilet verbruikt slechts een liter water per spoelbeurt, een normaal toilet zes tot zeven liter. Opgeteld bespaart een persoon 30 procent drinkwater, in vergelijking met traditionele toiletten. Vacuümtechnologie maakt het afvalwater ook geconcentreerder, waardoor nutriënten - zoals fosfaat en ammonium - eenvoudiger terug te winnen zijn.”
Deze nutriënten zijn bijvoorbeeld bruikbaar voor de productie van meststoffen. Tijdens het zuiveren van het afvalwater, produceert de vergister tegelijkertijd energie. “De decentrale zuivering zelf is energieneutraal en heeft geen externe energietoevoer nodig. Een ander groot voordeel is dat je geen riolering hoeft aan te leggen en te beheren”, vertelt Metz.
In de wijk Oceanhamnen in Helsingborg worden de keukens uitgerust met een GFT-vermaler op basis van vacuümtechniek. Het tweede project van Desah in de wijk Noorderhoek in Sneek heeft zo’n vermaler en is hierdoor ‘Nederlands kampioen afvalscheiding’, volgens Metz. “De bewoners zijn daar erg blij mee. Het scheelt hun fruitvliegjes en een wandeling naar de kliko.”
De decentrale manier van afval scheiden vraagt het nodige van de gehele waterketen, zegt Metz. “Het is belangrijk om alles goed af te stemmen met belanghebbenden. Denk aan de energieleverancier, het waterschap, het drinkwaterbedrijf en de gemeente. Stakeholders moeten over hun grenzen denken. In België hebben ze een coöperatie opgericht waar alle partijen in zitten. Daar plukt iedereen de vruchten van en is een voorbeeld voor Nederland.”
Water Alliance is een netwerkorganisatie die samen met onderzoekstinstituut Wetsus, het CEW en CIV Water een innovatieketen voor de watertechnologie vormt op de WaterCampus in Leeuwarden