Om het rioolwater beter te kunnen zuiveren, combineert Waterschap Aa en Maas op twee zuiveringen meerdere technieken met elkaar. Het gaat om poederkool, ozon en een zandfilter in Dinther en om poederkool, ijzerchloride en een doekfilter in Vinkel. Beide combinaties zijn uniek in Nederland, zegt het waterschap.
De strijd tegen medicijnresten in het afvalwater, maar ook problemen met stikstof en fosfaat nopen Aa en Maas om extra stappen in te bouwen op de rioolwaterzuiveringsinstallaties. De doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) worden, net als elders in Nederland, nog lang niet overal behaald.
In Oijen nam het waterschap vorig jaar maart al een PACAS-installatie in gebruik, die medicijnresten verwijdert met behulp van poederkool. De medicijnresten blijven aan de poederkool kleven en zo ontstaan vlokken die naar de bodem van de bezinkbak zakken en daar verwijderd worden.
Ozon
Deze zuiveringstechniek wordt in Dinther sinds dit voorjaar ook toegepast en sinds deze week gecombineerd met een testinstallatie met ozon. In contact met water zorgt het gas ozon voor oxidatie, een proces dat microverontreinigingen zoals medicijnresten afbreekt. Vooralsnog gaat het om een kleine deelstroom die met ozon behandeld wordt; op basis van de resultaten zal worden bepaald hoe groot de definitieve ozoninstallatie moet worden.
Als extra zuiveringsstap wil het waterschap daar volgend jaar nog een zandfilter aan toevoegen om nutriënten zoals stikstof en fosfaat te verwijderen. Mogelijk worden hierdoor ook extra medicijnresten verwijderd. Hoeveel dat zal zijn, moet nog blijken.
"Dat gaan we onderzoeken", meldt Aa en Maas op de website. "Hoe dan ook lopen we voor op de nieuwe Europese wetgeving die voorschrijft dat 80 procent van medicijnresten uit rioolwater moet worden verwijderd."
Doekfilter
Op de zuivering in Vinkel wil het waterschap medicijnresten vanaf 2025 gaan verwijderen met poederkool (PAK-dosering in een contacttank) en fosfaat met ijzerchloride. Het rioolwater komt nu in de Grote Wetering terecht en die bevat regelmatig te hoge concentraties fosfaat.
Zoals medicijnresten vlokken vormen met poederkool, doen fosfaatresten dat met ijzerchloride. De vlokken bezinken in een soort trechter en worden daar uit het water gepompt. Voor de lichtere vlokjes die niet naar de bodem zakken komt er in Vinkel een extra nabehandeling: die worden uit het water gefilterd met een doek met minuscuul kleine gaatjes.
Ook deze combinatie van poederkool met ijzerchloride en de nabehandeling met het doekfilter is volgens Aa en Maas uniek.
Andere zuiveringen
De ervaringen in Dinther, Oijen en Vinkel moeten het waterschap helpen om keuzes te maken voor de andere vier zuiveringen (Aarle-Rixtel, Asten, ’s-Hertogenbosch, Haps). Want ook daar zijn extra stappen nodig om medicijnresten en andere verontreinigingen te verwijderen.