In het bestuur van het waterschap Hollandse Delta woedt een discussie over versobering van de kwijtscheldingsregeling. Henk van der Drift (Bedrijven) heeft een initiatiefvoorstel geschreven. Hij wil de kwijtschelding van de zuiveringsheffing afschaffen, zoals eerder Delfland en Schieland/Krimpenerwaard deden, maar krijgt daar niet van alle partijen de handen voor op elkaar.
Het initiatiefvoorstel werd vanmiddag behandeld in de Commissie Middelen, Bestuurlijke Zaken en Handhaving. De reacties in de commissie waren verdeeld. Er was bijval, maar met name ook kritiek. Die spitste zich toe op de vraag waarom een waterschap minderbedeelden en arme gezinnen de mogelijkheid tot kwijtschelding wil ontnemen.
Het bedrag aan kwijtschelding is in de afgelopen jaren sterk gestegen, stelt Van der Drift, die middels een geborgde zetel bedrijfsgebouwd in het bestuur zit. Voor dit jaar houdt het waterschap rekening met een bedrag van in totaal 8,8 miljoen euro dat het aan heffingen kwijtscheldt. Ongeveer 57 procent daarvan (4,9 miljoen euro) betreft de kwijtschelding van de zuiveringsheffing, aldus Van der Drift.
De meeste kwijtscheldingen van deze heffing vinden plaatsen in steden als Rotterdam (15,2 procent) en de Drechtsteden (7,6 procent). In 2018 werd in totaal 36.650 keer de zuiveringsheffing kwijtgescholden.
Evenredig doorberekend
Deze kwijtscheldingen worden niet weggeschreven als gederfde inkomsten, ze worden evenredig doorberekend aan de overige belastingplichtigen, wat neerkomt op een extra heffing van 3 euro per vervuilingseenheid. In feite betalen zij voor degenen die geen kans zien om aan de betalingsverplichting te voldoen. Bij schrappen van de kwijtscheldingsclausule voor de zuiveringsheffing daalt die extra heffing.
'Ik kom uit het bedrijfsleven en daar heb ik geleerd: wat je factureert, moet je ook incasseren. Dat zit in mijn rugzak'
De argumentatie om de mogelijkheid tot kwijtschelding voor de zuiveringsheffing af te schaffen, is gebaseerd op het principe ‘de vervuiler betaalt’, aldus Van der Drift. “Dat betekent dat elke belastingplichtige evenredig bijdraagt aan de zuivering van afvalwater”, staat er in zijn voorstel. In de commissievergadering voegde hij daaraan toe: “Ik kom uit het bedrijfsleven en daar heb ik geleerd: wat je factureert, moet je ook incasseren. Dat zit in mijn rugzak.”
De andere twee regelingen van de waterschapsbelasting, de watersysteem- en wegenheffing, zijn gebaseerd op het beginsel van solidariteit en profijt en lenen zich in de visie van het bestuurslid vanwege die grondslag niet voor een versobering.
OESO
In zijn toelichting verwijst Van der Drift naar het rapport dat de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in 2014 publiceerde over het belastingstelsel van de Nederlandse waterschappen. De bestuurder schrijft daarover in zijn voorstel: “Door de OESO is geadviseerd en door de minister nadrukkelijk overgenomen en gevraagd om de principes en prikkels rond de “vervuiler of kostenveroorzaker betaalt”, sterker te maken in het belastingstelsel, in combinatie met bewustwording van kosten. Verwacht wordt daarom dat ‘prikkels’ om efficiënt om te gaan met ‘te veel’, ‘te weinig’ en ‘te vervuild’ water in Nederland daardoor zullen worden versterkt. Afschaffing van kwijtschelding zuiveringsheffing sluit aan bij dit principe.”
Maar ook vindt Van der Drift dat het verlenen van kwijtschelding van belastingen een instrument is voor het uitvoeren van inkomens- of armoedebeleid. En dat beleid hoort niet thuis bij waterschappen, aldus de bestuurder. “Dat ligt in de praktijk bij het Rijk en de gemeenten. Zij voeren expliciet armoedebeleid en zijn ook geëquipeerd om dit uit te voeren.”
Niet nieuw
Het pleidooi van Van der Drift is niet nieuw. De hoogheemraadschappen Delfland en Schieland/Krimpenerwaard zijn er in de afgelopen jaren al toe overgegaan om de kwijtschelding van de zuiveringsheffing te schrappen. Beide waterschappen scoren evenals Hollandse Delta in een landelijke vergelijking van de waterschappen hoog als het gaat om het percentage kwijtscheldingen.
Maar het is nog geen uitgemaakte zaak dat Hollandse Delta de kwijtscheldingsregeling gaat versoberen. In de commissievergadering vanmiddag was er naast bijval (SGP: 'gewoon een goed onderbouwd voorstel') en verdeeldheid, flink wat weerstand tegen het voorstel. Water Natuurlijk vindt dat de druk op de ‘minderbedeelden’ niet groter moet worden. Een standpunt dat werd gedeeld door andere partijen. Water Natuurlijk: “Het versoberen van het kwijtscheldingsbeleid brengt de samenleving verder uit balans en is daarom ook economisch contraproductief.”
Cok Sas (PvdA) vatte het voorstel op als een manier om arme gezinnen in de steden ‘te pakken’, maar hij zag er ook een poging in om op te komen voor het eigen belang (van de bedrijven), dit terwijl het waterschap het algemeen belang moet dienen, aldus Sas. “Dit lijkt me een interessante casus voor de commissie Boelhouwer”, zei hij, waarmee hij verwees naar de onlangs geïnstalleerde commissie die zich gaat buigen over de vraag of geborgde zetels in de waterschappen moeten worden afgeschaft.
In de Verenigde Vergadering van het waterschap wordt de discussie voortgezet.
Een reactie op Twitter: