De rioolwaterzuiveringen haalden in 2022 meer stikstof en fosfor uit het afvalwater dan het jaar daarvoor. Toch blijft de bijdrage van deze stoffen via de rioolwaterzuiveringen aan de watervervuiling nog ‘substantieel’. De rwzi’s loosden ook meer medicijnresten (1 tot 1,5 procent). De 313 rwzi’s zuiverden in 2022 bijna 8 procent minder rioolwater dan een jaar eerder.
Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de Emissieregistratie.
De daling van het behandelde rioolwater wordt toegeschreven aan de droogte; er viel gemiddeld 11 procent minder neerslag dan in 2021 en dus werd er minder hemelwater afgevoerd naar het riool. In 2022 zuiverden de 313 rwzi’s in totaal 1,81 miljard kubieke meter rioolwater.
In dat jaar werd 86 procent van de aangevoerde stikstofverbindingen (92 miljoen kilogram) uit het afvalwater gehaald, dat is 1,4 procentpunt meer dan in 2021. Ook werd 88 procent van de aangevoerde fosforverbindingen (12,9 miljoen kilogram) uit het afvalwater gezuiverd, iets meer dan een jaar eerder.
“Nog nooit waren deze zuiveringsrendementen zo hoog. Dit is mede het gevolg van de voortgaande verbeteringen in het zuiveringsproces maar ook van het lagere volume afvalwater, waardoor de waterzuiveringsinstallaties beter functioneerden”, schrijft het CBS in een toelichting op de cijfers.
De zogeheten restlozing van stikstof (13 miljoen kilogram) was in 2022 bijna 10 procent lager dan een jaar eerder. Van fosfor daalde de lozing met ruim 4 procent naar 1,6 miljoen kilogram, aldus het CBS.
Substantieel
Deze dalingen ten spijt is de bijdrage vanuit de rioolwaterzuiveringen aan de totale belasting van het oppervlaktewater met stikstof nog altijd substantieel, blijkt uit de toelichting van het CBS. “De totale belasting van het oppervlaktewater met stikstof door alle sectoren bij elkaar was 75 miljoen kilogram in 2022. De restlozingen vanuit de rioolwaterzuiveringsinstallaties droegen daar voor 17 procent aan bij. Dat is meer dan een jaar eerder, toen was dat 15 procent.”
Voor de belasting van fosfor gelden nog hogere percentages. “Bij fosforverbindingen was de totale belasting 6,2 miljoen kilogram met een bijdrage vanuit de rioolwaterzuivering van 26 procent. Dat is meer dan in 2021 toen 22 procent van de totale belasting van fosforverbindingen vanuit rioolwaterzuiveringsinstallaties kwam.” De landbouw droeg voor stikstof en fosfor voor 43 respectievelijk 47 procent bij aan deze stoffen, schrijft CBS.
Bron CBS
Medicijnresten
Nieuwe uitdaging voor de beheerders van de rwzi’s is medicijnresten uit het afvalwater halen. Het gebruik van medicijnen neemt door de vergrijzing gestaag toe en via het toilet komen steeds meer medicijnresten in het rioolwater. Met een vierde zuiveringsstap moeten deze resten worden verwijderd. Uit de cijfers van het CBS blijkt dat de restlozing van medicijnresten via de rwzi’s gelijke tred houdt met het toenemende gebruik van medicijnen en dus toeneemt.
Sommige medicijnresten, zoals paracetamol, worden zeer goed verwijderd, schrijft het CBS. “Toch blijft gemiddeld 40 procent van de werkzame stof in de restlozing van de rioolwaterzuiveringsinstallaties aanwezig.”
In totaal ging het in 2022 om circa 1,4 miljoen kilogram. “De helft bestaat uit laxeermiddelen zoals Macrogol en Lactulose. Metformine, een anti-diabetesmiddel, heeft daarna met bijna 320 duizend kilogram de hoogste bijdrage.”
Aandeel van restlozing koper en zink door zuiveringsinstallaties is stabiel, aldus het CBS. “In 2022 was de totale belasting van het oppervlaktewater voor koper 109 duizend kilogram en voor zink 355 duizend kilogram. De restlozingen vanuit rioolwaterzuivering droegen daaraan voor 8 procent bij voor koper en 20 procent voor zink. Dat is ongeveer gelijk aan het jaar daarvoor.”
