De waterschappen verwachten dit jaar rond de 36 procent van het totale energieverbruik zelf op te wekken met duurzame energie. Voorwaarde is wel dat de schappen toestemming krijgen om duurzame energie die door derden op de terreinen van de waterschappen wordt geproduceerd, mee te mogen tellen bij de eigen energieproductie.
Als er een akkoord komt is realisering van het doel voor 2020 een stuk dichterbij gekomen. In dat jaar willen de waterschappen 40 procent van de energie zelf opwekken. "De lobby is er nu op gericht om de productie door derden op onze terreinen voor ons te laten meetellen," laat woordvoerder Jane Alblas van de Unie weten.
Het doel om in 2020 40 procent van het energieverbruik zelf op te wekken, is één van de klimaatambities die de waterschappen hebben afgesproken. Volgens de Unie zijn de schappen hard op weg om die doelen te halen. Die verwachting spreekt de Unie uit op basis van de Klimaatmonitor Waterschappen 2016, die ze deze week openbaar maakte. Daarin wordt geschetst welke resultaten de schappen in 2015 boekten op gebied van duurzame energieproductie, uitstootvermindering van broeikasgassen en duurzame inkoop.
Volgens de monitor wekten de schappen in 2015 29,7 procent van hun energieverbruik zelf op met eigen duurzame energie (vooral biogas). Er werd nog eens 6 procent aan duurzame energie opgewekt door het beschikbaar stellen van eigen terrein (zuiveringsinstallaties, dijken) aan andere producenten van duurzame energie.
De CO2-uitstoot daalde in de periode 2005 tot 2015 met 45 procent, ruim meer dan de 30 procent die als doel was gesteld voor 2020. De inkoop door de schappen was in 2015 98 procent duurzaam, schrijft de Unie. Met dat percentage bleven de waterschappen net beneden de ambitie die ze voor 2015 hadden afgesproken: 100 procent duurzame inkoop.
Het realiseren van de laatste 2 procent is moeilijk, beaamt Alblas. Ze geeft daarbij aan dat de waterschappen bij het realiseren van deze en ook de andere ambities gebaat zijn bij aanpassing van wet- en regelgeving. Zo bepleiten de waterschappen dat fiscale hobbels worden weggenomen als decentrale overheden willen samenwerken bij duurzame inkoop.
Alblas: "Het zal evengoed veel tijd en moeite kosten om de 100 procent te halen. En de waterschappen stoppen liever hun tijd en moeite in de realisatie van meer maatschappelijke waarde in projecten. Hiervoor hebben wij met mede-overheden en andere maatschappelijke partners recent nieuwe afspraken gemaakt in de Green Deal Duurzaam GWW en Manifest MVI."
Een verzoek tot verruiming van de regelgeving hebben de waterschappen ook neergelegd voor wat betreft de energievoorziening. Dat gebeurde deze maand aan het adres van het kabinet samen met de provincies en gemeenten middels de investeringsagenda ‘Naar een duurzaam Nederland’. De waterschappen hebben daarin aangegeven dat zij hun inzet verder verhogen met de ambitie om 100 procent energieneutraal te worden in 2025 met energieproductie op hun eigen terreinen.
Om dat te kunnen halen moet het kabinet wel de regels aanpassen, aldus de Unie. Bestuurslid Dirk-Siert Schoonman zegt het zo: “Met onze investeringsagenda vragen wij het nieuwe kabinet om mee te investeren in nationale programma’s en knelpunten in wet- en regelgeving weg te nemen. Voorbeeld hiervan is het toestaan dat waterschappen meer duurzame energie opwekken dan alleen voor eigen gebruik.”