Wetterskip Fryslân wil niet meer meewerken aan nieuwe gaswinningsplannen in het beheergebied. Ook weigert het waterschap om het grondwaterpeil verder te verlagen ter compensatie van de door de gaswinning veroorzaakte bodemdaling. Het argument: gaswinning brengt ‘onherstelbare schade’ toe aan de waterhuishouding.
Het dagelijks bestuur van het Wetterskip komt daarom met aangescherpt beleid om extra stappen tegen gaswinningsplannen in Fryslân en het Groninger Westerkwartier te kunnen zetten. Dat is volgens bestuurslid Remco van Maurik hard nodig.
"Het water- en bodemsysteem loopt in ons beheergebied tegen zijn grenzen aan", zegt hij in een verklaring. "Door klimaatverandering krijgen we steeds vaker te maken met langdurige perioden van droogte of clusterbuien. We werken vanwege het veranderende klimaat, veeninklinking en zeespiegelstijging hard aan een toekomstbestendig watersysteem. Gaswinning werkt dit tegen."
Nu de gaswinning in Groningen is gestopt, wordt steeds vaker naar kleine gasvelden gekeken. Daar zijn er in Friesland relatief veel van. Bestaande winningen worden uitgebreid en er komen nieuwe winningen bij, zoals het recent aangekondigde plan voor het gasveld Friesland-Follega-Woudsend, middenin het veenweidegebied.
Van Maurik: "De veengebieden liggen al laag. Door bodemdaling daalt het maaiveld nog meer. We willen de waterpeilen in deze veengebieden juist omhoog zetten om veenoxidatie tegen te gaan. Door bodemdaling kunnen we de waterpeilen minder hoog zetten. Peilverlaging is hier dus geen oplossing."
Raad van State
Volgens de Mijnbouwwet heeft het waterschap een wettelijk adviesrecht bij mijnbouwplannen, waaronder gaswinning. In de nieuwe Beleidsnotitie Mijnbouw staat dat Wetterskip Fryslân het Rijk zal adviseren elke vorm van mijnbouw die leidt tot versnelde daling van de bodem af te wijzen.
Daarnaast is het waterschap bereid om "alle wettelijke mogelijkheden" te gebruiken om nieuwe gaswinningen en uitbreidingen of verlengingen van bestaande winningen te keren, tot en met de gang naar de Raad van State. Op dit moment loopt er al een beroepszaak bij de hoogste bestuursrechter tegen de gaswinning bij De Blesse-Blesdijke.
Verder zullen de waterpeilen dus niet meer verlaagd worden om de negatieve effecten van gaswinning op het watersysteem tegen te gaan. "Bodemdaling betekent dat het watersysteem minder water kan bergen", aldus het Wetterskip. "En dat grond te nat kan worden voor functies als landbouw, natuur en bebouwing, doordat de grondwaterstand dichter bij het maaiveld komt te staan."
Besluit
De schade van iedere centimeter bodemdaling (bijvoorbeeld het verlies aan waterberging) moet bovendien hersteld worden. Nu ligt de grens nog bij 5 centimeter bodemdaling.
Op dinsdag 15 oktober zal het algemeen bestuur van het Wetterskip een besluit nemen over de Beleidsnotitie Mijnbouw, maar de Leeuwarder Courant weet al te melden dat de leden "van links tot rechts" opgetogen zijn over "de nieuwe assertiviteit".
