Hittestress is in Europa de belangrijkste oorzaak van sterfgevallen die gerelateerd zijn aan het klimaat. Jaarlijks overlijden hieraan gemiddeld meer dan 175.000 mensen volgens de Europese afdeling van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Daarmee is Europa verantwoordelijk voor 36 procent van het aantal dodelijke slachtoffers in de hele wereld in verband met hitte (naar schatting jaarlijks gemiddeld 489.000 tussen 2000 en 2019). In de afgelopen twintig jaar nam in Europa de sterfte vanwege hittestress met zo’n 30 procent toe.
Europa warmt snelst op
Van de zes WHO-regio’s warmt Europa het snelst op, met een temperatuurstijging die ongeveer tweemaal zo hoog is als het mondiale gemiddelde. “Daarvan betalen de inwoners van de 53 lidstaten de ultieme prijs”, zegt Hans Kluge, de regionaal directeur voor Europa bij de Wereldgezondheidsorganisatie. “De drie warmste jaren die ooit zijn gemeten voor de Europese regio vonden allemaal plaats sinds 2020. De tien warmste jaren dateren vanaf 2007.”
Hoge temperaturen verergeren chronische aandoeningen. Kluge noemt cardiovasculaire, respiratoire en cerebrovasculaire ziekten, geestelijke gezondheidsproblemen en aan diabetes gerelateerde aandoeningen. “Extreme hitte is vooral een probleem voor ouderen, in het bijzonder voor alleenstaanden. Het kan ook extra belastend voor zwangere vrouwen zijn.”
Meer aandacht voor preventie nodig
De Belgische directeur benadrukt het belang van preventie. Meer dan twintig Europese landen hebben actieplannen waarmee ze de gevolgen van zeer warm weer willen verminderen voor kwetsbare mensen. “Bemoedigend maar niet voldoende om alle gemeenschappen te beschermen.”
Om het bewustzijn over de gevaren van extreme hitte te vergroten, houdt de Europese afdeling van de WHO ieder jaar in de zomerperiode een #KeepCool-campagne. Hierin staan vier eenvoudige richtlijnen centraal voor hoe mensen kunnen omgaan met een hittegolf: blijf uit de hitte, probeer je woning koel te houden, hou je lichaam koel en gehydrateerd, en zorg goed voor jezelf en anderen.
EXTREME HITTE IN ZUID-EUROPA NIET ZELDZAAM MEER
Komend weekend worden in Spanje zeer hoge temperaturen verwacht, zelfs meer dan 43 graden Celsius in het zuiden. Het is tekenend voor het uitzonderlijk warme weer, dat deze zomer in het Middellandse Zeegebied zorgt voor dodelijke slachtoffers en veel bosbranden. Wetenschappers van World Weather Attribution hebben de hittegolf in de julimaand onderworpen aan een nader onderzoek. Zij concluderen dat deze gebeurtenis verband houdt met de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Zo’n extreme hittegebeurtenis is niet langer iets zeldzaams in Mediterrane landen, maar kan in het huidige klimaat gemiddeld eens in de tien jaar worden verwacht.