Niet meer dan tien procent van de onderwaternatuur in de Waddenzee wordt effectief beschermd. Dit terwijl voor ruim een derde van de Nederlandse Waddenzee officieel maatregelen gelden. Tot deze conclusie komen onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen.
De Nederlandse overheid heeft zich gecommitteerd aan een Europese afspraak dat de natuur in de Waddenzee in elk geval niet verder achteruit mag gaan. Er zijn daarom de afgelopen jaren diverse beschermingsmaatregelen genomen, bijvoorbeeld door het aanwijzen van beschermde gebieden.
‘Hotspots in peril’ dat onlangs over het onderzoek verscheen in het tijdschrift People & Nature. Bij dit onderzoek waren naast de universiteit ook het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) en Natuurmonumenten betrokken. “Wij wilden weten hoe effectief de genomen maatregelen eigenlijk zijn”, vertelt Kasper Meijer, promovendus Marine Conservation Ecology en auteur van het artikel
Meijer en zijn collega´s brachten daarom letterlijk in kaart welke gebiedssluitende maatregelen er de afgelopen jaren zijn genomen en stelden daarbij de vraag of die maatregelen ook op elkaar aansloten. “Als je die maatregelen optelt lijkt het alsof 37 procent van de onderwaternatuur in de Waddenzee wordt beschermd. Door uitzonderingen en omdat maatregelen niet op elkaar aansluiten is dat effectief slechts 10 procent. Van slechts 2 procent kun je spreken van volledige bescherming omdat menselijke activiteit verboden is.”
Om de effectiviteit van deze maatregelen te kunnen beoordelen, maakten de onderzoekers ook kaarten van de ecologische hotspots in de Waddenzee. “Daarbij hebben we gekeken naar gebieden met een hoge soorten rijkdom, maar niet alleen dat. Er zijn ook indicatoren gebruikt die inzicht in de habitatkwaliteit geven, om te kunnen bepalen wat de rijkste gebieden van de Waddenzee zijn”.
Door deze twee soorten kaarten te vergelijken, kwam Meijer tot de conclusie dat veel maatregelen op de verkeerde plekken zijn genomen. “Hierdoor worden de kwetsbaarste en potentieel rijkste delen van de Waddenzee niet goed genoeg beschermd. Dat betekent dat we niet genoeg doen om de waardevolle natuur van de Waddenzee in stand te houden, laat staan te verbeteren.”