Het is essentieel dat aanpassing aan de zeespiegelstijging nú centraal komt te staan in de ontwikkeling van kustgebieden. Dat schrijven onderzoekers in de wetenschappelijke uitgave IOPscience.
Het klimaat warmt snel op. De zeespiegelstijging gaat sneller en aanpassing aan de kust kost tijd, aldus de onderzoekers. Daarom moet er nu door kustbeheerders visie en beleid ontwikkeld worden om kustgebieden veerkrachtiger te maken. Dat vergt een andere manier van denken, aldus de onderzoekers.
Veel aanpassingsmaatregelen kunnen vandaag al worden gestart, schrijven ze. “De basis kan worden gelegd door bewustmaking, versterking van het bestuur en samenwerking met gemeenschappen, wetenschappers en wetenschapsvoorlichters om de kennis over het klimaat te vergroten.”
De auteurs van het artikel zijn verbonden aan uiteenlopende instituten, zoals het Franse onderzoekinstituut BRGM, de Université Grenoble-Alpes, University of East Anglia, het Global Climate Forum en het Nederlandse oceanografisch onderzoeksinstituut Nioz.
Voetafdruk
Zeespiegelstijging zal kustgebieden wereldwijd fundamenteel veranderen, aldus de onderzoekers. Ze betogen dat kustbeheerders bij het opstellen van kustadaptatieplannen rekening moeten houden ‘met de groeiende voetafdruk van kustontwikkeling’. “Dit omvat havens, kuststeden en hun verdedigingswerken zoals vloedkeringen, industriële infrastructuur en kerncentrales en gebruikte brandstoffaciliteiten.” Maar ook cultureel erfgoed, stortplaatsen en vervuilde bodems en kustecosystemen, waarvan nu al vele worden aangetast zoals koraalriffen, stranden, duinen, wetlands en estuaria.
In hun onderzoek gaan de onderzoekers uit van een zeespiegelstijging van twee meter. Die zal in een tijdspanne van een eeuw tot misschien twee millennia een feit zijn, afhankelijk van toekomstige broeikasgasemissies en het smelten van de poolijskappen. Als de uitstoot hoog blijft en de ijskappen vroeg instorten zal de zeespiegelstijging van 2 meter tussen 2.100 en 2.130 zich voordoen voor het overgrote deel van de bewoonde kustgebieden.
En dat geldt zeker voor de regio’s waar de kustgebieden ook nog te kampen hebben met bodemdaling, zoals in Azië. In deze gebieden zal door stijging van zeespiegel en daling van de bodem de impact zich eerder laten gelden.
Minder risico
Twee meter zeespiegelstijging zal de erosie versterken en permanente overstromingen veroorzaken van onbeschermde laaggelegen gebieden die cruciaal zijn voor menselijke ontwikkeling en unieke ecosystemen, schrijven de onderzoekers.
Kustbeheerders die in hun adaptatieplannen nu uitgaan van twee meter zeespiegelstijging, lopen minder risico op schade, verliezen en een zogeheten lock-in in de toekomst. In kustgebieden die zich snel ontwikkelen (Azië en Afrika) ontstaan met een adequaat kustadaptatiebeleid veerkrachtige kustgebieden die ingesteld zijn op de gevolgen van de klimaatverandering. Dat voorkomt dat op termijn de aanpassing alsnog moet plaatshebben, die bovendien veel moeilijker uit te voeren zal zijn door de almaar schaarsere minerale hulpbronnen.
Ook biedt een lange termijnvisie de mogelijkheid om het beheer van bedreigde ecokustsystemen te verbeteren, aldus de onderzoekers.
