Hoe kunnen we het waterbufferend vermogen van de delta vergroten? Twee jaar lang zochten experts in het IABR-Atelier ‘Droogte in de delta’ naar antwoorden op die vraag, in een gelijknamige tentoonstelling op de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR) presenteren zij het resultaat.
De IABR is een tweejaarlijkse internationale manifestatie over architectuur die zich richt op de toekomst van de stad, vanuit de overtuiging dat de wereldwijde klimaatcrisis alleen op te lossen is als we daar beginnen.
‘Down to earth’ is het thema van de negende editie, die zaterdag opent met de tentoonstelling ‘Droogte in de delta’. Vanwege de coronacrisis volgen de andere exposities en activiteiten elkaar verspreid over de komende tien maanden op, zodat grote drukte vermeden wordt. Op 30 oktober volgt de tweede expositie, getiteld ‘Energie, van wie?’
"Met deze twee tentoonstellingen zit de IABR opnieuw bovenop wat voor ons, zonder dat ik aan de ernst van de huidige pandemie wil afdoen, de echte actualiteit blijft, die van de klimaatverandering", verklaart IABR–directeur George Brugmans in een persbericht. "Na drie extreem droge zomers weten we dat zoetwatertekorten dreigen en dat we onze delta moeten aanpakken. En we weten dat onze huizen van het gas af moeten. Maar hoe we dat zo gaan doen dat we iedereen meekrijgen, dat weten we echt niet. Dat moeten we uitzoeken."
Waterveiligheid
Het idee voor de tentoonstelling over droogte in de delta ontstond na de droge zomer van 2018. "We hebben ons land honderden jaren lang steeds slimmer ingericht op het zo snel en efficiënt mogelijk afvoeren van water vanuit het oogpunt van waterveiligheid en landbouwproductiviteit. Maar hoe water vast te houden om het te kunnen gebruiken als we het nodig hebben, dat is een onverwachte uitdaging", aldus de organisatie.
Onder leiding van de Rotterdamse architect en stedenbouwer Marco Vermeulen werd een IABR-Atelier opgestart, waarin hij samen met partners als Deltares, KWR en Vitens onderzocht welke mogelijkheden er zijn om het waterbufferend vermogen van de delta te vergroten en welke kansen dat oplevert. Vermeulen: "Klimaatverandering dwingt ons om van de Nederlandse watermachine weer een veerkrachtige delta te maken."
Het resultaat van dit ‘ontwerpend onderzoek’ wordt nu in beeld gebracht met een 30 meter brede en 3,5 meter hoge animatie van een doorsnede van de Nederlandse Delta. Die laat in ongeveer 7 minuten zien hoe onze delta nu functioneert, welke problemen zijn ontstaan door klimaatverandering en wat de mogelijke bouwstenen kunnen zijn voor een nieuwe, gemeenschappelijke zoetwaterstrategie in samenhang met andere transitie-opgaven, zoals de energietransitie, voedselproductie en verstedelijking.
"Denk aan een robuuste natuur, de reductie van CO2-uitstoot en de aanleg van waterpleinen en retentieparken", zegt woordvoerder Antoinette Veneman van IABR.
Sponstuin
Als curator van de tentoonstelling selecteerde Brugmans daarnaast vier voorbeelden van concrete projecten, namelijk COASTAR, Watermozaïek Groene Hart, Panorama Waterland en de Sponstuin in Rotterdam. Die laatste bevindt zich tegenover de tentoonstellingslocatie, de Keilezaal in het Merwe-Vierhavensgebied, en is ook te bezoeken.
"De tentoonstelling geeft een totaaloverzicht van alles wat al is bedacht", aldus Veneman. "En het is een uitnodiging om hierover verder van gedachten te wisselen. Dat kan bijvoorbeeld tijdens werksessies of tijdens een rondleiding onder leiding van Marco Vermeulen."
De tentoonstelling ‘Droogte in de delta’ is vanaf zaterdag 19 september tot en met zondag 18 oktober te zien in de Keilezaal, Keilestraat 9-K1, Rotterdam. Er wordt gewerkt met time slots, reserveren is noodzakelijk. Dat geldt ook voor de andere IABR-activiteiten.
MEER INFORMATIE
Website ‘Droogte in de delta’