Stel een waarborgfonds in bij storten van licht vervuilde bagger in diepe zandwinplassen. Dat voorstel doet de Gelderse gedeputeerde Ans Mol (BBB) in een gesprek met Onze IJssel, een platform voor initiatieven en verhalen over de rivier de IJssel.
Provincie Gelderland worstelt met het bestaande beleid voor het toepassen van grond en bagger in voormalige zandwinplassen van minstens veertig meter diep. In 2020 beloofde het provinciebestuur te stoppen met het verondiepen, naar aanleiding van landelijke ophef over het storten van granuliet en buitenlandse bagger in zandwinputten in het Gelderse rivierengebied.
Het provinciebestuur sprak uit dat hergebruik van bagger en innovatieve toepassingen voorkeur hebben boven opslag in zandwinplassen. Ook is als uitgangspunt gekozen dat alleen Gelderse bagger mag worden opgeslagen in provinciale putten.
Vorm van hergebruik
De huidige praktijk is dat in Gelderland nog altijd licht vervuilde bagger wordt toegepast in zandwinplassen, op basis van eerder gemaakte afspraken. Formeel is het storten van licht vervuilde bagger een vorm van hergebruik.
Zo wordt in de Oosterhoutse Waarden bij Nijmegen een zandwinplas volgestort met bagger uit twee nevengeulen langs de Waal die waren dichtgeslibd. Het gaat om de geul door de Ewijkse Plaat en de geul Veur-Lent ten noordoosten van de Spiegelwaal.
De licht vervuilde bagger uit deze Waalgeulen is afgelopen maanden gestort in de Oosterhoutse Waarden voor aanleg van een nieuw natuurgebied. Het is een project van de Grondbank in samenwerking met gemeente Nijmegen, provincie Gelderland en Staatsbosbeheer.
Schadelijk
De Gelderse gedeputeerde Ans Mol laat weten dat er nog altijd onzekerheden bestaan over de schadelijke gevolgen voor mens en milieu bij opslag van niet-schone bagger en grond. In een gesprek met Onze IJssel doet ze het voorstel dat het bedrijfsleven een waarborgfonds in het leven roept bij opslag in zandwinplassen die hun eigendom zijn.
Mol: “Mijn oproep is dat we dan de zekerheid moeten hebben dat het op langere termijn niet schadelijk is voor milieu en volksgezondheid. Die zekerheid hebben we vaak niet. Het zou goed zijn als de bedrijven die werken met deze grondstoffen in het rivierengebied een waarborgsom geven, met de belofte: Wij staan garant voor ons product. Als het in de toekomst niet goed blijkt te gaan, beloven wij om het probleem op te lossen met geld dat gestort is in een waarborgfonds. Ik denk dat we daarmee de rust beter kunnen bewaren bij mensen die zich ongerust maken over het verondiepen van plassen.”
Landelijke evaluatie
Mede naar aanleiding van maatschappelijke onrust over stort van granuliet in een Gelderse zandwinplas, werk het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat al drie jaar aan een landelijk evaluatie en nieuw rijksbeleid voor het verondiepen van zandwinplassen. Er is een onderzoek gedaan of het volstorten van zandwinplassen daadwerkelijk toegevoegde waarde heeft voor de natuur. En een onderzoek naar hoe omwonenden aankijken tegen het verondiepen van een zandwinplas.
Naar verwachting stuurt de minister in de loop van dit jaar voorstellen naar de Tweede Kamer over wat er gaat wijzigen in het beleid voor het toepassen van licht-vervuilde grond en bagger in oude zandwinplassen. Met haar suggestie voor een waarborgfonds neemt de Gelderse gedeputeerde Mol een voorschot op dat beleid.
