De strijd tegen zwerfafval in de Noordzee begint (ook) in de grote stad. Samen met het internationale programma Plastic Smart Cities van het Wereld Natuur Fonds (WWF) gaat Stichting De Noordzee zich daarom inzetten voor plasticvrije steden en eilanden langs de Nederlandse kust.
Stichting De Noordzee werkt al ruim veertig jaar aan een schonere Noordzee door strandafvalmonitoring, rivierafvalonderzoek en de jaarlijkse Beach Cleanup Tour. "Strandafval is een goede graadmeter voor het afval in zee", zegt woordvoerder Frank Reef. "Maar er is ook instroom vanuit de rivieren en vanuit het achterland. De reis van bijvoorbeeld een sigarettenpeuk begint vaak in de stad."
Door zich aan te sluiten bij het WWF-programma Plastic Smart Cities wil de natuurorganisatie "werken aan de oorsprong van het afval in stedelijke gebieden". Het internationale programma ondersteunt sinds 2018 wereldwijd steden die zich inzetten voor het voorkomen van plasticvervuiling in de natuur.
Vijf stappen
In deze zogenaamde ‘Plastic Smart Cities’ moet de plasticvervuiling op korte termijn met 30 procent verminderd worden. Het einddoel is dat er in 2030 helemaal geen plastic meer in de natuur terechtkomt.
Daarvoor wordt een speciale aanpak ('toolkit') gevolgd die bestaat uit vijf stappen: van een intentieverklaring naar een nulmeting (van de afvalstromen) naar een stedelijk actieplan, implementatie en monitoring en evaluatie. Er zijn lokale pilots en ‘best practices’ worden gedeeld in het wereldwijde netwerk.
Nationale partner
In Nederland doen de gemeenten Amsterdam en Texel al mee aan het programma. Meerdere kustgemeenten en eilanden zijn geïnteresseerd, zegt Reef. "Het probleem is echter dat hier geen actieve nationale partner was. Het WWF-NL heeft er de mensen niet voor. Wij werkten altijd al veel met de kustgemeenten samen, nu zijn wij ook de contactpersoon tussen het WWF en de lokale partners."
In die rol probeert de stichting gemeenten te enthousiasmeren voor het programma en hen daarbij te begeleiden. Reef: "Wij ruimen niet alleen op, wij lossen ook op. Ons doel is meer ‘Plastic Smart Cities’ in Nederland. Dat is heel hard nodig, want het plasticprobleem wordt elk jaar groter."
Lessen
In het internationale netwerk van Plastic Smart Cities ziet de stichting daarnaast een kans om de Nederlandse lessen uit de praktijk te delen met steden in Europa, Azië en Afrika. "En omgekeerd kunnen wij van hen ook weer leren."