Het op grote schaal benutten van bioplastics voor verpakkingen is vanuit milieuoogpunt niet haalbaar, volgens een studie van een groep wetenschappers van onder andere de Rijksuniversiteit Groningen. Hiermee zou het gebruik van land en water aanzienlijk toenemen. Zo kan alleen al in Europa minstens 45 miljard kubieke meter water per jaar nodig zijn.
Wereldwijd wordt jaarlijks ongeveer 170 miljoen ton aan plastic gebruikt voor verpakkingen, hetgeen neerkomt op 44 procent van de mondiale vraag naar plastic. Er is een ontwikkeling gaande om reguliere plastic verpakkingen te vervangen door verpakkingen van bioplastics. Voor het produceren van deze plastics wordt biomassa gebruikt in plaats van fossiele bronnen.
Als pluspunten worden onder meer genoemd dat het gebruik van bioplastics bijdraagt aan een circulaire economie en vermindering van milieuvervuiling. Natuur- en milieuorganisaties wijzen erop dat aan het gebruik hiervan ook nadelen zijn verbonden. Zij vinden dat beperken van het gebruik van plastic voorop moet staan.
Veel water nodig
Een internationaal team van milieuwetenschappers heeft becijferd hoe groot enkele onbedoelde bijeffecten zijn. Het is volgens hen technisch mogelijk om vrijwel alle gewone plastic materialen te vervangen. Een volledige verschuiving naar bioplastics zou in de Europese Unie jaarlijks minstens 45 miljard kubieke meter water vergen. Dit staat gelijk aan bijna een vijfde van het totale zoetwatergebruik in de EU. Ook is er binnen Europa minimaal 7,4 miljoen hectare land nodig.
De onderzoekers hebben tevens gekeken naar de hoeveelheden van natuurlijke grondstoffen die wereldwijd vereist zijn om al het verpakkingsmateriaal van bioplastics te maken. Dit vraagt onder andere om 613 miljoen ton maïs (meer dan de helft van de huidige mondiale productie), 1,8 miljoen ton castorbonen (twaalf keer de wereldproductie) en 21,3 miljoen ton hout. Voor het produceren van deze biomassa is wereldwijd 61 miljoen hectare land en minimaal 388,8 miljard kubieke meter water nodig.
Minder gebruik van plastics
Een van de hoofdauteurs van de studie is professor Klaus Hubacek van de Universiteit van Groningen. Volgens hem laten de resultaten zien dat er vooral moet worden ingezet op vermindering van het gebruik van plastics. “De overstap naar bioplastics lijkt een logische en aantrekkelijke oplossing om op de gebruikelijke weg door te gaan. Vervangingsstrategieën werken echter niet altijd. In het geval van verpakkingen is het duidelijk dat we naar manieren moeten kijken om minder te gebruiken. Dat is de enige oplossing om plastic vervuiling te stoppen en een toekomst met een lage uitstoot van broeikasgassen dichterbij te brengen.”
MEER INFORMATIE
Bericht Rijksuniversiteit Groningen
Publicatie in tijdschrift Cell
