Vochtige wegwerpdoekjes die verstoppingen in het riool veroorzaken en schade toebrengen aan het milieu, kosten de samenleving jaarlijks tussen de 22 miljoen en 26 miljoen euro. Dit blijkt uit onderzoek uitgevoerd in opdracht van Stichting RIONED. Over het algemeen is de doekjesproblematiek erg vergelijkbaar met die in onze buurlanden, zoals Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, het Vlaams Gewest en Oostenrijk, aldus de stichting, die pleit voor een EU-brede aanpak van het probleem.
Doel van het onderzoek was om de maatschappelijke kosten, veroorzaakt door plastic bevattende vochtige doekjes in het afvalwatersysteem en milieu, in kaart te brengen. De wegwerpschoonmaakdoekjes die nu grotendeels bestaan uit plastic, zorgen voor aanhoudende problemen in het afvalwatersysteem, zoals verstoppingen en vastlopende pompen. Die doen zich voor in zowel kleinere drukrioleringspompen als grotere rioolgemalen met als gevolg dat het afvalwater niet meer wordt afgevoerd.
RIONED deed in 2007 soortgelijk onderzoek. Een nieuwe studie met de kennis van nu kan een betere, actuele indicatie geven van de huidige kosten, aldus de stichting. Ingenieursadviesbureau Sweco voerde het onderzoek uit.
Er is gekeken naar beheer- en onderhoudsuren, ontstoppingen, vervangingskosten, investeringen om verstoppingen te voorkomen, schade aan gemalen en/of sensoren, en kosten voor het opruimen van vochtige doekjes die als zwerfvuil in het milieu terecht komen waar ze uiteenvallen tot microplastics.
De totale kosten voor de samenleving worden in het onderzoek geschat op 1,25 tot 1,45 euro per inwoner. Voor Nederland als geheel betekent dit een kostenpost van 22 tot 26 euro miljoen per jaar.
Over het algemeen is de doekjesproblematiek vergelijkbaar met buurlanden, zoals Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, het Vlaams Gewest en Oostenrijk, aldus RIONED. De door stichting geïnventariseerde maatschappelijke kosten liggen in deze landen tussen de 0,07 en 3,00 euro per jaar per inwoner.
Dit geeft aan dat Nederland zeker geen uitschieter is qua kosten per inwoner, aldus de stichting. “Dit betekent dat onze buurlanden ook belang kunnen hechten aan een oplossing voor de doekjesproblematiek middels een EU-brede aanpak en beleidsaanpassing.”
Een oplossing is om doekjes met plastic te verbieden. Eric Oosterom, programmamanager bij Stichting RIONED stelt: “Vochtige doekjes kunnen technisch gezien prima alleen van papier gemaakt worden. Deze vallen sneller uit elkaar, waardoor ze ons afvalwatersysteem niet meer verstoppen en geen milieuverontreiniging veroorzaken. De rijksoverheid kan plasticvrije doekjes op Europees niveau regelen, bijvoorbeeld bij de komende herziening van de Single Use Plastic Directive.”
Produceren van plasticvrije doekjes is duurder, maar Oosterom ziet dat niet als probleem. “Uiteindelijk staan producenten niet negatief tegenover het plasticvrij maken van de doekjes, het betekent alleen wat hogere kosten voor consumenten en verkoopkanalen. Bij zo’n luxeproduct is dat niet erg, en bovendien hoort de veroorzaker te betalen.”
