In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart roepen de Unie van Waterschappen en de vereniging van drinkwaterbedrijven Vewin het nieuwe kabinet op tot een nationale watertransitie. Een klimaatrobuust watersysteem is volgens hen hard nodig om de nadelige effecten van droogte zoveel mogelijk te voorkomen.
Onder de noemer ‘Water verbindt’ presenteren ze daarom alvast een agenda voor de komende vier jaar. Die bevat eigen plannen en actiepunten voor het volgende kabinet om zo’n watertransitie - naar analogie van de energietransitie - versneld mogelijk te maken.
Dat is nodig om ook voor toekomstige generaties leefbaarheid en een hoge levensstandaard veilig te stellen, zegt voorzitter Rogier van der Sande van de Unie van Waterschappen in een toelichting. "Het is twee voor twaalf om belangrijke keuzes in het waterbeheer en de ruimtelijke inrichting te maken."
Het komende kabinet staat volgens de twee koepels voor enorme uitdagingen op het gebied van onder andere de energietransitie, de woningbouwopgave, ruimtelijke ordening, stikstof, natuur en klimaat. De verbindende factor in deze opgaven is water, zo stellen ze, en daarom moet de watertransitie "een heldere neerslag" krijgen in het nieuwe regeerakkoord.
Mismatch
In hun gezamenlijke aanbod vragen zij een nieuw kabinet, medeoverheden en gebiedspartners om samen een klimaatrobuust watersysteem te realiseren door water sturend te laten zijn voor de ruimtelijke inrichting, water beter vast te houden, zuinig om te gaan met water, de waterkwaliteit te verbeteren en vervuiling te voorkomen.
Het huidige watersysteem loopt tegen zijn grenzen aan, aldus Vewin en de Unie. "Drie opeenvolgende droge zomers hebben de mismatch tussen de beschikbaarheid van water en het watergebruik in grote delen van Nederland duidelijk gemaakt", schrijven ze.
"Daarnaast is het realiseren van een goede waterkwaliteit een belangrijke opgave, omdat de doelen van de Kaderrichtlijn Water op veel plaatsen niet worden gehaald. Waterkwaliteit en waterkwantiteit zijn twee kanten van dezelfde medaille."
Kampioen Water Vasthouden
Van Kampioen Water Afvoeren moet Nederland daarom Kampioen Water Vasthouden worden, menen de waterschappen, die hier de komende jaren ook fors in investeren. Maar zij hebben daar, net als de drinkwaterbedrijven, wel anderen bij nodig.
Zo vragen ze de overheden gezamenlijk een landelijk ‘regiekader’ op te stellen voor een geordende ondergrond, gericht op behoud en herstel van de grondwatervoorraad en gekoppeld aan het gebruik van de bovengrond. "Niet alles kan overal. Er moeten keuzes gemaakt worden op basis van kansen en bedreigingen voor het watersysteem."
De gezamenlijke agenda van Vewin en de Unie van Waterschappen volgt op een draagvlakbijeenkomst op 10 december en een online Waterdebat op 9 februari. Op 1 maart is er een maatschappelijk debat over water op BNR Nieuwsradio.
MEER INFORMATIE
Samenwerkingsagenda ‘Water verbindt’
H2O-bericht over het Waterdebat