Zo’n 550 medewerkers van 6 waterschappen en een drinkwaterbedrijf deden mee aan de Footprint Challenge voor de Watersector 2022 die in oktober en november is gehouden. Zij ondernamen ruim 25.000 duurzame acties en verkleinden hun persoonlijke ecologische voetafdruk met gemiddeld 8,9 procent. Waterschap Zuiderzeeland kwam als beste organisatie uit de bus.
Het is voor de tweede keer dat deze uitdaging in de watersector plaatsvond. Zuiderzeeland is de opvolger van Wetterskip Fryslân, winnaar van de eerste editie in 2021 en nu ook weer deelnemer. Het initiatief kwam vanuit de watersector zelf, vertelt Miriam Melchers, die als partner bij The Footprint Challenge verantwoordelijk is voor de organisatie van het programma.
Miriam Melchers
“De watersector heeft ons vorig jaar benaderd. Waterorganisaties hebben grote ambities op het gebied van klimaat, circulariteit en duurzaamheid. Een challenge om medewerkers van binnenuit hierbij te betrekken sprak hen erg aan.”
The Footprint Challenge houdt sinds 2014 zulke uitdagingen in verschillende sectoren. Melchers licht toe waarom: “Wereldwijd leven wij alsof we 1,7 aardes hebben. En als iedereen zo zou leven als de gemiddelde Nederlander, zouden we bijna 4 aardes nodig hebben. We hebben er maar één, dus tijd voor actie! Wij helpen organisaties en hun medewerkers om concrete stappen te zetten, thuis en op het werk. Zo brengen we duurzaamheid tot leven in de hele organisatie, van de werkvloer tot de bestuurskamer.”
Veel eyeopeners bij thema water
Zeven organisaties waren van de partij bij de challenge die in oktober van start ging en veertig dagen duurde: Wetterskip Fryslân, Waterschap Limburg, Waterschap Vallei en Veluwe, Waterschap Zuiderzeeland, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en drinkwaterbedrijf Dunea. De thema’s waren afgestemd op hun duurzame ambities. “Uiteraard was water een belangrijk onderwerp. Het is leuk om te zien dat dit thema ook in de watersector veel eyeopeners opleverde, omdat we niet alleen kijken naar jouw directe waterverbruik maar tevens naar wat je indirect verbruikt.”
'We kijken niet alleen naar jouw directe waterverbruik maar ook naar wat je indirect verbruikt'
In totaal deden 546 medewerkers mee die zich in negentig teams hadden verenigd. “Tijdens ons programma kun je zelf ervaren hoe leuk en makkelijk duurzaam leven kan zijn. Je gaat aan de slag met het verkleinen van jouw voetafdruk én het vergroten van jouw handafdruk.”
De deelnemers ondernamen welgeteld 25.293 duurzame acties. Het gaat om allerlei kleine concrete acties, zegt Melchers. “Voorbeelden zijn korter douchen, de verwarming lager zetten en meer vega eten. Daarnaast was er wekelijks een Week Challenge met steeds een nieuw thema, zoals water, energie, eten, circulair leven en reizen. En ook: hoe ga jij duurzaam door na de challenge?” Er waren ook acties op het werk. “Bijvoorbeeld samen met collega’s zwerfafval opruimen of nadenken over hoe jouw organisatie verder kan verduurzamen.”
Voetafdruk met bijna 9 procent verkleind
Bij een eerlijke verdeling van de beschikbare ruimte op aarde is er voor iedereen gemiddeld 1,6 hectare beschikbaar. In Nederland is de gemiddelde ecologische voetafdruk veel hoger: 5,7 hectare. Het lukte de deelnemers om hun voetafdruk op jaarbasis te verkleinen met gemiddeld 0,3 hectare per persoon (8,9 procent) naar 3,14 hectare. Samen ging het om een vermindering met 154 hectare ofwel 1.540.000 vierkante meter.
Deze score mag er zijn, vindt Melchers. “De gemiddelde reductie van een Footprint Challenge ligt tussen de 5 en 10 procent, dus 8,9 procent als gemiddelde voor alle deelnemers is een resultaat om trots op te zijn. Een medewerker van Zuiderzeeland verkleinde haar voetafdruk zelfs met 41 procent en won daarmee de prijs voor de grootste individuele reductie.”
'Een medewerker van Zuiderzeeland verkleinde haar voetafdruk zelfs met 41 procent'
Daarnaast zijn diverse andere prijzen uitgedeeld, zowel bij de wekelijkse challenges als na afloop voor totaalscores. Waterschap Zuiderzeeland werd beloond als beste organisatie en pakte eveneens de prijs voor het beste team. Directeur Wouter Slob die actief meedeed, zegt daarover: “Ik vond het zelf echt heel leuk om mee te doen en heb er ook weer veel leuke ideeën en tips aan overgehouden. En ik ben heel trots dat we enkele mooie prijzen hebben gewonnen.”
In 2023 opnieuw een challenge
Hoe is de challenge in de watersector verlopen in vergelijking met challenges in andere sectoren? Melchers is daar positief over. “Deelnemers in de watersector zijn heel actief en betrokken. Er is veel verbinding met collega’s en organisaties. Medewerkers zijn bijzonder actief in de Footprint Community en vragen elkaar hier ook om tips en advies.”
Er zijn plannen voor een nieuwe Footprint Challenge voor de watersector in het najaar van 2023. Verschillende organisaties hebben al belangstelling getoond, zegt Melchers. “We willen graag het succes voortzetten en nog meer organisaties bereiken; van waterschappen tot waterbedrijven.”
Verder worden in 2023 aparte Footprint Challenges bij twee grote drinkwaterbedrijven georganiseerd. “Zij willen een eigen challenge voor hun medewerkers.” Melchers raadt geïnteresseerden aan om de website van The Footprint Challenge te bekijken. “Daar zie jij welke mogelijkheden er zijn om volgend jaar mee te doen aan de algemene challenge voor de watersector of een challenge te organiseren binnen jouw eigen organisatie.”
