“Een megasucces.” Dat zegt Marc de Rooy in H2O oktober. De Rooy is vanaf het begin (2016) trekker van de Ketenaanpak Medicijnresten uit Water. Na vijf jaar wordt in dit project een grote stap gezet: 11 waterschappen gaan 14 full-scale demonstratieprojecten met uiteenlopende zuiveringstechnieken opzetten. De grote winst zit ‘m in de samenwerking en kennisdeling, zegt De Rooy. “Die creëren een enorme versnelling.”
door Bert Westenbrink
De waterschappen geven dus gas. En het gaat om meer dan medicijnresten. Doel is om uiterlijk 2027 een gamma aan beproefde zuiveringstechnieken beschikbaar te hebben voor verwijdering van microverontreinigingen, waaruit waterschappen de beste keuze kunnen maken voor hun eigen situatie. Zo staat het in het Innovatieprogramma Microverontreinigingen uit afvalwater.
Er komen aanvullende zuiveringsstappen op rioolwaterzuiveringen (rwzi’s), daarmee wordt ingezet op de end-of-pipe-oplossing. Die strategie vloeit voort uit de vaststelling dat vervuiling van de rwzi’s met medicijnresten beperkt beïnvloedbaar is met aanpak aan de bron.
De grootste winst is te behalen aan het eind van de keten, op de rwzi’s waar medicijnresten inclusief röntgencontrastmiddelen nu vrijwel ongehinderd de zuiveringen passeren en in het oppervlaktewater terecht komen. “Een effectieve waterzuivering is onmisbaar”, zegt De Rooy.
Cruciaal
Die effectiviteit is cruciaal. Want het gaat naast medicijnresten ‘om een cocktail van honderden tot duizenden verschillende microverontreinigingen die chronische negatieve effecten op het aquatisch milieu heeft’, schreef consultant micropollutants & wastewater Arnoud de Wilt begin dit jaar in een opiniebijdrage op H2O Online.
Om die cocktail te verwijderen moet worden ingezet op een combinatie van diverse technologieën als extra zuiveringsstap, aldus De Wilt: “Bij toepassing van een enkele technologie, zal een deel van de microverontreinigingen dwars door deze zuiveringsstap heen fietsen. Dit kan toch niet de bedoeling zijn van de extra inspanning?”
Naast verwijderingsrendementen moeten waterschappen ook te kijken naar aspecten als kosten, onderhoud, energiegebruik, CO2-voetafdruk en slibsamenstelling
Die ontwikkeling van combi-technologieën zit nu in het testpakket met 14 demoprojecten. Maar daarmee zijn de waterschappen er nog niet, want ze dienen naast verwijderingsrendementen ook te kijken naar aspecten als kosten, onderhoud, energiegebruik, CO2-voetafdruk en slibsamenstelling. Bovendien speelt de locatie van de rwzi en inzet voor hergebruik van het gezuiverde afvalwater mee: aan welke eisen moet het effluent voldoen?
Lager pitje
De inspanning om de rwzi’s aan te passen is in lijn met een van de uitgangspunten waarop de ketenaanpak medicijnresten is gebaseerd: er wordt pragmatisch gewerkt, gericht op het oplossen van problemen, waarbij partijen niet wachten op de ander. Het gevaar van dit beginsel is dat andere ketenpartijen hun inspanningsverplichting op een lager pitje zetten, als ze zien dat verderop in de keten flink wordt ingezet op de aanpak van het probleem.
Bert Westenbrink is hoofdredacteur van H2O media en schrijft het redactioneel in het vakblad
MEER INFORMATIE:
H2O premium: ‘Een metafoor voor de strijd tegen opkomende stoffen’