In haar gisteren gehouden Van Leeuwenhoeklezing pleitte Merle de Kreuk, associate professor wastewater treatment aan de TU Delft, ervoor te onderzoeken of het grote publiek al klaar is voor een gesloten afvalwaterzuiveringsketen: een systeem waarin afvalwater direct wordt omgezet in drinkwater.
Het zuiveren van afvalwater kost veel geld, ruimte en energie. Water dat vanuit het riool wordt gezuiverd, wordt niet meteen drinkwater. Het wordt geloosd in het open water, gezuiverd op een zuiveringsinstallatie en daarna als drinkwater gebruikt. "Wij in de watersector gaan er automatisch vanuit dat de gebruikers behoefte hebben aan de natuurlijke stap ertussen. Maar is dat wel echt zo? Dat zouden we op zijn minst moeten onderzoeken."
Bijvoorbeeld in Singapore, Windhoek-Namibië en Wulpen-België wordt al gebruik gemaakt van een gesloten afvalwaterzuiveringsketen. "Technisch is het mogelijk. Zo'n gesloten systeem bespaart energie, want het water dat uit de afvalwaterzuiveringsinstallatie komt, is – afhankelijk van de locatie - vaak schoner dan het slootwater waarin het terechtkomt. Daarnaast kan het watertekorten aanvullen."
De Van Leeuwenhoeklezing wordt meerdere keren per jaar georganiseerd door de gemeente en de TU Delft en is bedoeld om het brede publiek kennis te laten maken met de werkzaamheden van de universiteit. De Kreuk noemde haar lezing "Kun je rioolwater drinken? Producten uit de RWZI".
Deze titel is ook een verwijzing naar een project in India waarbij De Kreuk betrokken is en waarover ze ook vertelde in haar lezing. In Delhi wordt met Indiase partners onderzocht hoe het water dusdanig kan worden gezuiverd dat het direct weer gebruikt kan worden. Het is een project op wijkniveau, met kleine zuiveringsinstallaties die aan het eind van de open riolen worden gebouwd. "Het project is niet alleen technisch van aard. Natuurlijk willen we het water zuiveren tot een echt veilig niveau, maar we willen ook onderzoeken hoe de plaatselijke bevolking tegen verschillende manieren van zuivering staat."
Het NWO-project, dat uitgevoerd wordt met universiteiten en instituten uit Delft en Wageningen en vijf jaar zal lopen, wil niet alleen werken aan een betere waterzuivering. Het is ook de bedoeling om de lokale economie te stimuleren door verschillende producten uit het afvalwater te winnen. "Nutriënten kunnen bijvoorbeeld ingezet worden als mest om groenten te verbouwen, maar we kunnen ook direct bloemen kweken op afvalwater in vital filters. Ook onderzoeken we of het mogelijk is om voldoende energie terug te winnen om de zuiveringsystemen zonder elektriciteit van het net te laten draaien."