Coalitieakkoord: doelen en afspraken klimaatbeleid blijven overeind

De coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB willen zich aan de bestaande doelen en afspraken van het klimaatbeleid houden. Er wordt ‘stevig ingezet’ op klimaatadaptatie. Het programma Ruimte voor de Rivier wordt geactualiseerd en het Hoogwaterbeschermingsprogramma herijkt. In het landbouwbeleid komt de vakkennis van boeren en tuinders centraal te staan - ze gaan zelf sturen op te halen doelen en emissies, zoals voor water. 

Dit staat in het hoofdlijnenakkoord Hoop, lef en trots dat de coalitiepartijen gisteren overeen zijn gekomen. Het programma moet de basis vormen voor het komende kabinetsbeleid. Het akkoord is samengesteld op basis van 10 hoofdpunten, met aandacht voor vaak genoemde thema’s als bestaanszekerheid, asiel en goed bestuur. 

Het klimaatbeleid moet ‘draagbaar, haalbaar en uitvoerbaar zijn’, staat in het akkoord. Daarbij geldt dat handelingsperspectief voor burgers en bedrijven cruciaal is. “We houden ons aan de bestaande afspraken; alleen als we de doelen niet halen, maken we alternatief beleid.”

Klimaatadaptatie
De aanpak van klimaatadaptatie wordt geactualiseerd. Er is daarbij in ieder geval aandacht voor de gevolgen van verdroging voor onder andere de voedselproductie en funderingsschade aan gebouwen en infrastructuur en de beschikbaarheid van zoet water, ook met het oog verzilting.

Het Hoogwaterbeschermingsprogramma wordt herijkt. “Om te borgen dat onze dijken ook in de toekomst voldoende en tijdig bescherming bieden.” In het hoofdlijnenakkoord staat voorts dat rivieren meer ruimte krijgen en bevaarbaar moeten blijven. Het programma Ruimte voor de Rivier wordt daarom geactualiseerd.

Het Klimaatfonds blijft bestaan en wordt gebruikt voor investeringen in innovaties en technologie zoals ‘CCS’ (afvangen en permanent opslaan van CO₂) en groene waterstof. Het oplossen van netcongestie krijgt voorrang. Het kabinet krijgt daarbij de regie, onder andere als het gaat om (her-)prioritering van wie wanneer op het net wordt aangesloten.

Boeren
Trots, lef en hoop en het kunnen verdienen van een goede boterham zijn de kern van het land- en tuinbouw-, visserij- en natuurbeleid. “Het nieuwe kabinet moet boeren, tuinders en vissers gaan koesteren.”

Volgens het hoofdlijnenakkoord stelt het nieuwe kabinet de vakkennis van de boer centraal. “We gaan van middel- naar doelsturing. De boer staat hierbij aan het roer.” Dat betekent dat waar mogelijk ‘bedrijfsspecifieke emissiedoelen’ worden geformuleerd, waar boeren zelf op kunnen sturen. “Waar het gebruik van modellen onontkoombaar is, worden ze mede gebaseerd op meten en weten, en op basis van werkelijke waarnemingen in de praktijk.”

Derogatie
Het nieuwe kabinet zet ‘alles op alles’ om te komen tot aanpassing van de Nitraatrichtlijn en 'herijking' van Natura 2000-gebieden. De door de Europese Commissie opgelegde afbouw van de derogatie (de extra hoeveelheid dierlijke mest die op land mag worden uitgereden) moet van tafel, aldus het akkoord. Er moet een nieuwe ‘regio-specifieke’ derogatie van nitraatrichtlijn komen, gebaseerd op gemeten waterkwaliteit.

De derogatievrije zones (overgangsgebieden) rondom Natura-2000 gebieden worden beperkt tot alleen stikstofgevoelige natuurgebieden. Bufferstroken worden verkleind van 250 naar 100 meter.

De stikstof- en fosfaatnormen in oppervlaktewater worden in lijn gebracht met ons omringende landen België en Duitsland. “Hiermee brengen we het areaal nutriënten verontreinigde gebieden terug.”

Ook staat in het akkoord dat Nederland niet langer ambitieuzer natuurbeleid moet voeren dan de rest van Europa. ‘Hoogwaardige landbouwgrond’ wordt beschermd. “Er wordt niet gestuurd op gedwongen krimp van de veestapel, maar op instandhouding van belangrijke natuur.”

Goed bestuur
Onder het thema goed bestuur en sterke rechtstaat stellen de coalitiepartijen dat rijk, gemeenten, provincies en waterschappen in staat moeten worden gesteld ‘om adequaat en zelfstandig als democratisch gelegitimeerde overheidsorganen te functioneren’. 

Er wordt geïnvesteerd in structurele samenwerking met de regio. “De bestaande regiodeals worden in overleg met het bedrijfsleven, kennisinstellingen en decentrale overheden uitgebouwd tot strategische investeringsagenda’s met afspraken over wonen, bereikbaarheid, onderwijs en economie.”