De afgelopen dertig jaar steeg de diversiteit aan aquatische insecten. Het totale aantal insecten daalde wel. Dit blijkt uit onderzoek dat kennisinstituut STOWA heeft laten uitvoeren. “De toegenomen waterkwaliteit heeft tot een meer divers insectenbestand geleid”, zegt Joost Buntsma, directeur van STOWA.
STOWA wilde de diversiteit van de waterinsecten laten onderzoeken na alarmerende berichten uit met name Duitsland over de insectenpopulatie aldaar. Volgens onderzoek uit 2017 was in een groot aantal natuurgebieden het aantal vliegende insecten met ruim 75 procent afgenomen. “Daar schrokken we van”, zegt Joost Buntsma, directeur van STOWA.
Het onderzoek richtte zich daarom op de Nederlandse situatie en was bedoeld om de redenen van de afname in insectenpopulaties te begrijpen. Daarvoor zijn de monitoringsgegevens verzameld, die acht waterschappen in het zuiden, oosten en westen van het land, gedurende 27 jaar hebben bijgehouden.
Het aantal insecten neemt af en dat komt, zo blijkt nu, omdat de waterkwaliteit de afgelopen decennia behoorlijk is verbeterd. Buntsma: “We zijn inderdaad tot een op het eerste gezicht paradoxale conclusie gekomen. Het totale aantal watergebonden insecten neemt de helft af. Maar als je inzoomt zie je dat tegelijkertijd het aantal insecten stijgt dat baat heeft bij een goede waterkwaliteit.”
Waar de waterkwaliteit stijgt, neemt de hoeveelheid insecten dus af en stijgt de soorten diversiteit. Buntsma noemt dit onderzoek belangrijk om vast te stellen dat het met de waterkwaliteit in Nederland de goede kant op gaat en dat dit leidt tot concrete verbeteringen voor de biodiversiteit.
Volgens de STOWA-directeur leggen de resultaten ook de vinger op de zere plek. “We weten ook dat een groot aantal wateren in Nederland nog te hoge concentraties van nutriënten en toxische stoffen hebben. Zoals het er nu uitziet, gaan we de doelen om die concentraties te verminderen in 2027 niet halen. We zijn dus op de goede weg, maar er moet dus echt nog een tandje bij als het gaat om het verbeteren van de waterkwaliteit.”
MEER INFORMATIE
STOWA-rapport: Long-term trends and drivers of aquatic insects in the Netherlands