In de haven van Stavoren is de Shoreliner geïnstalleerd. Het door Tauw ontwikkelde systeem vangt plastic op een natuurlijke manier op, waarna dit kan worden verwijderd. Deze oplossing is ook geschikt voor het plasticvrij houden van getijdenparken en monitoring.
De Shoreliner is op 3 mei officieel in gebruik genomen door wethouder Erik Faber van de gemeente Súdwest-Fryslân. Het systeem bestaat uit een drijvende tube van zo’n zestig meter lang met een zeildoek eronder en een opvangbak. Hiermee wordt voorkomen dat drijfvuil en microplastics het talud van de haven van Stavoren kunnen bereiken. Advies- en ingenieursbureau Tauw is verantwoordelijk voor ontwerp, vergunningaanvraag en uitvoering.
Voor tweede keer toegepast
Gustav EgbringProjectmanager Gustav Egbring van Tauw licht de werking van het systeem toe: “De haven is een beetje een dood eind. Omdat de wind hoofdzakelijk vanuit het zuidwesten komt, ligt de Shoreliner in het noordoostelijke deel. Het vuil wordt door de wind en via de geleider naar de opvangbak gedreven. Die zal eens in de twee à drie maanden met behulp van een kraan worden geleegd. Het systeem beweegt netjes met de waterstand mee. In de opvangbak zit een deurtje dat dichtgaat bij bijvoorbeeld wind uit het noorden.”
Het is voor de tweede keer dat het nieuwe systeem in de praktijk wordt toegepast, vertelt Egbring. “De uitvinders van het systeem Paul Stook en Auke Piersma hadden het idee om hiermee de baai van Rio de Janeiro plasticvrij te houden tijdens de Olympische Zomerspelen van 2016. Ondanks enkele bezoeken met een Nederlandse delegatie van het bedrijfsleven heeft dit ten slotte niet geleid tot een project. We zijn daarna verdergegaan en daaruit kwam een pilot in de Rotterdamse Lekhaven voort. Hier hebben we, net als nu in Stavoren, over de volle breedte van de haven het opvangsysteem neergelegd. Daarmee wonnen we in 2018 de prijs voor het meest duurzame havenproject in Rotterdam.”
Systeem doorontwikkeld
Tauw werkt bij de Shoreliner samen met de middelgrote bedrijven Buitink Technology die het zeildoek levert en Van Kaam die het opvangoog maakt. Egbring: “Wij hebben met zijn drieën al doende de constructie verbeterd. Het systeem is voor Stavoren doorontwikkeld. De ophanging aan de palen is verbeterd met een soort dobberconstructie. Ook is een stevig zeildoek aangebracht en zijn er verbeteringen aan het opvangoog en het sluitstuk richting de kademuur doorgevoerd.”
Het verzamelde afval wordt niet alleen verwijderd, maar ook door Tauw geanalyseerd. Egbring wijst op de ervaring in de Maasstad. “De afgelopen twee jaar is ruim vijfhonderd kilo aan drijfvuil uit de Lekhaven gehaald. Dit analyseren we. Wij hebben hiermee inzicht gekregen in onder andere de hoeveelheid microplastics die zich in het verzamelde drijfvuil bevindt. Dat heeft veel data opgeleverd, die Tauw verder deelt binnen de Community of Practice Plastic voor de Maas-Rijndelta.”
Nu ook voor getijdepark
Tauw gaat in opdracht van de gemeente Schiedam nu een Shoreliner ontwerpen om het nieuwe getijdepark in de Wilhelminahaven plasticvrij te houden. Tevens is het plasticafvangsysteem recent als innovatie opgenomen in het programma Schone Rivieren, waarin IVN, Plastic Soup Foundation en Stichting De Noordzee de komende vijf jaar - naast het opruimen van de oevers met vrijwilligers - een grootschalig afvalonderzoek opstarten. “Het systeem is voor diverse soorten wateren geschikt”, zegt Egbring. “De omstandigheden moet hiervoor wel gunstig zijn. Het gaat echt om maatwerk.”
Volgens Egbring neemt de belangstelling voor het systeem duidelijk toe, ook vanuit het buitenland. “Het thema van het verwijderen van plasticsoep is hot op dit moment. Het is belangrijk dat de opdrachtgever bij zo’n innovatie zijn nek wil uitsteken. De gemeente Súdwest-Fryslân durft dat.”
MEER INFORMATIE
Tauw over opvang plastic in Stavoren
