Vandaag verscheen het derde deel van het klimaatrapport van het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. “We staan vlak voor een klimaatramp”, zei António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties bij de presentatie. “Regeringen en bedrijven, die zeggen dat ze klimaatneutraal willen worden, maar dat niet tonen in hun acties, liegen.”
In het eerste deel van dit rapport, dat in augustus vorig jaar verscheen, analyseerde het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) de wetenschappelijke basis onder de toestand van het klimaat. Uit het rapport sprak urgentie. “Niemand is meer veilig”, zei Inger Andersen, directeur van het VN-Milieuprogramma, bij de presentatie toen.
Het tweede deel van het rapport, dat in februari verscheen en door de Britse krant The Guardian werd omschreven als het ‘zwartste klimaatrapport tot nu toe’ legde de focus op adaptie. Marjolijn Haasnoot van onderzoeksinstituut Deltares, hoofdauteur van twee hoofdstukken van dit rapport, zei toen: “Het was een bewuste keuze om in dit rapport niet alleen de gevolgen van de klimaatverandering te schetsen, maar ook de oplossingen te presenteren.”
Mitigatie
In dit derde deel staat mitigatie centraal. Het rapport ‘Climate Change 2022: Mitigation of Climate Change’ verscheen enkele uren later dan oorspronkelijk aangekondigd. Vermoedelijk omdat tot het laatste moment werd onderhandeld tussen de VN-lidstaten over de precieze formulering van de aanbevelingen in het rapport. Ondanks de strijd over de formuleringen is de boodschap van het rapport glashelder. Met de nu voorgenomen maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, is het onmogelijk om de temperatuurstijging onder de 1,5 graden Celsius te houden.
Het goede nieuws is volgens de opstellers van het rapport wel dat er nog steeds mogelijkheden zijn om er iets aan te doen. “We staan op een kruispunt. Als we actie willen ondernemen moeten we het nu doen. We bezitten de kennis en de instrumenten om voor een leefbare toekomst te zorgen”, zei Hoesung Lee, de voorzitter van het IPCC.
Als de regeringen wereldwijd niet tot extra maatregelen besluiten, zou het volgens het IPCC ruim 3°C warmer zijn op aarde dan nu het geval is. “En als we de opwarming van de aarde tot 1,5 °C willen beperken, is het nu of nooit. Als we de emissies niet meteen en duidelijk, en over alle verschillende industrieën en sectoren reduceren, is het onmogelijk”, stelde Jim Skea, van IPCC Working Group III, de werkgroep die verantwoordelijk is voor dit laatste rapport.
Daling uitstoot voor 2025
Skea schetste dat de temperatuur op aarde pas zal stabiliseren als de CO2-uitstoot tot nul wordt teruggebracht. “Om op schema te blijven voor 1,5 °C opwarming moet dat rond 2050 gelukt zijn. Om tussen de 1,5 en de 2 °C graden opwarming te blijven, zou dat doel rond 2070 moeten zijn bereikt. In beide scenario’s moet de uitstoot van broeikasgassen gaan dalen vanaf 2025 en met een derde zijn verminderd in 2030.”
Het IPCC pleit daarom voor een einde aan het gebruik van fossiele brandstoffen, bescherming en uitbreiding van bestaande bossen, groenere steden, beter geïsoleerde huizen en gedragsverandering bij particulieren. Voor de kosten die zulke maatregelen met zich meebrengen, is het IPCC niet bang. “Niet alleen zijn de kosten van niks doen uiteindelijk hoger. Het verwachte globale BBP zou in 2050 maar enkele procenten lager zijn als we de benodigde actie ondernemen”, melden de onderzoekers van IPCC Working Group 3.
MEER INFORMATIE
Het rapport ‘Climate Change 2022: Mitigation of Climate Change’
Uit nieuwe IPCC klimaatrapport spreekt urgentie: 'Niemand is meer veilig'
IPCC schetst onmiskenbare gevolgen klimaatverandering en draagt oplossingen aan