De regenachtige weken waarmee de zomer is begonnen, hebben in grote delen van het land voor een verdere verlichting van de droogte gezorgd. De droogte is weliswaar nog niet voorbij, maar volgens de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling is er geen sprake meer van een dreigend watertekort. Daarom is de LCW van dit niveau overgegaan naar normaal waterbeheer.
Het neerslagtekort is gestabiliseerd door de aanzienlijke hoeveelheid hemelwater in de afgelopen weken, constateert de LCW in de achtste droogtemonitor van dit jaar. Ook in het stroomgebied van de Rijn en de Maas is er de nodige neerslag gevallen. Momenteel ligt de afvoer van de Rijn bij Lobith ongeveer rond 1.700 kubieke meter per seconde en van de Maas bij Sint Pieter rond 60 kubieke meter per seconde, beide duidelijk boven het LCW-criterium. Er komt daarmee voldoende water Nederland binnen om aan de watervraag te kunnen voldoen.
Deze twee ontwikkelingen maken nog geen einde aan de droogte, maar er is volgens de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling op het ogenblik geen sprake meer van een dreigend landelijk watertekort. De commissie was op 25 mei opgeschaald naar niveau 1 (dreigend watertekort). Dat is nu teruggedraaid; vanaf vandaag geldt weer niveau 0 (normaal waterbeheer). Dit betekent dat de landelijke coördinatie en advisering bij de verdeling van het beschikbare water minder intensief is geworden.
Droogtemaatregelen nog van kracht
De waterschappen en Rijkswaterstaat houden de situatie nauwlettend in de gaten. Droogtemaatregelen blijven waar nodig van kracht. Het gaat onder meer om het opzetten van waterpeilen, het vasthouden van water, het regionaal instellen van beregeningsverboden en het inspecteren van droogtegevoelige kades. De LCW zal voorlopig nog om de twee weken een droogtemonitor uitbrengen.
Rijkswaterstaat blijft het peil van het IJsselmeer en Markermeer sturen op 15 millimeter onder NAP. Er wordt waterbesparend geschut op een aantal locaties zoals sluis Terneuzen, om zoveel mogelijk water vast te houden. In het westen voeren de meeste waterschappen nog inspecties uit op droogtegevoelige kades. Chlorideconcentraties zijn normaal voor de tijd van het jaar. Enkele waterschappen melden lichte verziltingsproblemen, vooral in diepe polders als gevolg van zout kwelwater.
Stabilisatie van neerslagtekort
Lag het gemiddelde neerslagtekort in Nederland eind mei nog boven het niveau van het recordjaar 1976, dat is intussen na een vrij natte periode wel veranderd. Het actuele tekort is 183 millimeter en bevindt zich daarmee in de buurt van het gemiddelde van de 5 procent droogste jaren. Dat blijft de komende vijftien dagen zo; het KNMI verwacht een lichte stijging naar 197 millimeter.
De regen bracht verlichting voor landbouw en natuur. Het wisselvallige weer zorgde voor voldoende vocht voor de groei van gewassen op akkers en in de natuur, aldus de LCW. Er zijn nog steeds forse regionale verschillen. Veel waterschappen hebben de peilen opgezet boven het zomerpeil om aan de watervraag van landbouw en natuur te kunnen voldoen.
Redelijk herstel van grondwaterstanden
De grondwaterstanden zijn zich redelijk aan het herstellen. Wel verschilt de grondwatersituatie regionaal sterk. De standen variëren van zeer laag tot bovengemiddeld voor begin juli. Op de hoge zandgronden laat het herstel op zich wachten. Op sommige plekken zijn ook watergangen drooggevallen.
Voor de bereiding van drinkwater is volgens de LCW voldoende grond- en oppervlaktewater beschikbaar. De vraag naar drinkwater was in de lente hoog – met een piek tijdens Pinksteren –, maar is nu terug op een normaal niveau dat past bij gematigd zomerweer. De verwachting is dat dit de komende twee weken zo blijft. Drinkwaterbedrijven gaan door met hun oproep aan gebruikers om bewust om te gaan met drinkwater.
MEER INFORMATIE
Droogtemonitoren van LCW in 2020
Toelichting door Rijkswaterstaat
Toelichting door Unie van Waterschappen
Kamerbrief minister Van Nieuwenhuizen (8-7)
H2O-bericht over vorige droogtemonitor (24-6)
H2O-bericht over opschaling naar niveau 1 (eind mei)
H2O-interview Patrick Jansen over waterhuishouding droge zandgronden