In het westelijk havengebied in Amsterdam is de eerste permanente Bubble Barrier geplaatst. De muur van luchtbellen voorkomt dat macroplastics uit de grachten naar de Noordzee stroomt.
Francis Zoet
Het Nederlandse bedrijf The Great Bubble Barrier dat het bellenscherm heeft ontwikkeld, spreekt van een wereldwijde primeur in de strijd tegen plasticvervuiling. “Deze Bubble Barrier is de eerste versie die de doorgang van plastic naar zee daadwerkelijk gaat afvangen”, licht medeoprichter Francis Zoet toe. “Om de werking te testen, is het luchtbellenscherm hiervoor wel meerdere malen toegepast als pilot. Dat gebeurde ook onder zware weersomstandigheden in de IJssel.”
Bubble Barrier geplaatst bij Westerdok
De lancering van de Bubble Barrier was afgelopen donderdag. Het bellengordijn is geplaatst bij het Westerdok waar de grachtengordel een uitgang heeft naar het IJ. Het project wordt uitgevoerd door The Great Bubble Barrier en Waternet, in opdracht van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en de gemeente Amsterdam. Ook waterbouwer Van den Herik – Sliedrecht, STOP! Micro Waste en Canadianpond zijn erbij betrokken. De Plastic Soup Foundation gaat het afgevangen plastic onderzoeken.
Het luchtbellenscherm moet bijdragen aan het bestrijden van een groot probleem in de hoofdstad. Drijfvuilboten van het watercyclusbedrijf Waternet halen jaarlijks een enorme hoeveelheid afval waaronder 42 duizend kilo plastic uit de binnenwateren. Daarmee wordt tot nu toe alleen plastic gevangen dat groter is dan 2 centimeter; veel zwevend plastic en kleiner drijvend plastic afval (vanaf 1 millimeter) blijven achter in het grachtenwater. Waterschap Amstel, Gooi en Vecht zoekt hiervoor met de Bubble Barrier als nieuw middel naar een oplossing.
Het gaat in Amsterdam in eerste instantie om een pilot van drie jaar, maar daarbij hoeft het niet te blijven. Zoet wijst op een uitspraak van wethouder Sharon Dijksma. Die heeft aangegeven dat bij positieve resultaten wordt bekeken of de Bubble Barrier structureel in en rondom Amsterdam kan worden ingezet. De uitkomsten van de eerdere tests en pilots beloven volgens Zoet alvast veel. “Het is gebleken dat het systeem plastic vanaf 1 millimeter uit stromende rivieren en kanalen kan opvangen. In binnenwateren hebben we 86 procent van het drijvende testmateriaal onderschept.”
Geperforeerde buis op bodem
Bij de Bubble Barrier is een buis met kleine gaatjes op de bodem gelegd. Hierdoor wordt continu lucht geperst en dat zorgt voor een muur van luchtbelletjes. Die duwt zwevend plastic naar het wateroppervlak, waar ook plastic drijft. Door de natuurlijke stroming van het water in het Westerdok en de diagonale plaatsing van het bellengordijn wordt het plastic vervolgens naar de opvangbak aan de waterkant gedreven. Medewerkers van Waternet maken deze bak regelmatig leeg. Vissen en schepen hebben geen last van de bubbels in het water.
Werking van het luchtbellenscherm / Beeld: The Great Bubble Barrier
Wat zijn de technische uitdagingen bij het Westerdok? Zoet: “Wij zijn nog bezig om de instellingen van de elektrische compressor zo optimaal mogelijk in te stellen, zodat zo weinig mogelijk energie nodig is voor een maximaal effect. We zoeken in de komende proefperiode ook uit of we de Bubble Barrier ‘slimmer’ kunnen maken, zodat deze minder energie gebruikt wanneer de afvangomstandigheden zoals wind en stroming ongunstiger zijn. Uiteindelijk kunnen we de kosten van onder andere energie afzetten tegen de baten, met name de hoeveelheid plastic dat niet meer doorstroomt naar zee.”
Afvang van microplastics bij rwzi Wervershoof
Een kleinere versie van de Bubble Barrier is in het voorjaar geplaatst in een kanaal bij rioolwaterzuiveringsinstallatie Wervershoof van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. In tegenstelling tot Amsterdam gaat het in dit proefproject om het uitfilteren van microplastics. De vraag staat centraal of kan worden voorkomen dat deeltjes met een grootte van 0,5 millimeter tot 0,02 millimeter doorstromen van gezuiverd afvalwater naar oppervlaktewater. Het systeem zelf is vergelijkbaar, vertelt Zoet. “De buis is in beide gevallen hetzelfde, al is het compressorgebruik in Wervershoof wel minder krachtig. De sloot is hier veel smaller dan de Amsterdamse gracht.”
The Great Bubble Barrier heeft niet te klagen over aandacht voor zijn innovatie. Zoet: “We zijn met meerdere partijen serieus in gesprek, ook internationaal. Daarnaast is de afgelopen dagen de internationale belangstelling voor het luchtbellenscherm ook in de media groots gebleken!”
MEER INFORMATIE
Toelichting door The Great Bubble Barrier
Waterschap AGV over het bellenscherm
Bubble Barrier bij rwzi Wervershoof
Eerste resultaten in Wervershoof
Winst van Green Challenge in 2018
