Het is Natuurmonumenten en ARK niet gelukt om een stokje te steken voor aanscherping van de kapregels van Rijkswaterstaat voor riviernatuur langs de Grensmaas. Ze krijgen geen gelijk van de rechter.
De twee natuurorganisaties hadden beroep aangetekend tegen de aanpassing van de vegetatielegger van Rijkswaterstaat. In die legger is bindend vastgelegd waar ooibos en struweel mag groeien langs de rivieroevers en waar het niet is toegestaan omwille van hoogwaterveiligheid.
Rijkswaterstaat wil slechts op beperkte plekken in de uiterwaarden rivierbos. Natuurmonumenten en ARK vinden het verwijderen van ooibos in strijd met de natuurdoelen voor de Grensmaas. Over een lengte van vijftig kilometer vormt de Grensmaas een natuurgebied tussen Maastricht tot Maasbracht. Internationaal wordt de Grensmaas gezien als paradepaardje van wilde natuurontwikkeling in riviernatuur met grindbanken, nevengeulen, ooibossen, bloemrijke graslanden en ruige oevers.
Eind vorig jaar schreef The Guardian nog een lovend artikel over de wilde natuurontwikkeling langs de Grensmaas. “Voor de Grensmaas is afgesproken dat dynamische riviernatuur leidend is. Rigoureus kappen hoort daar niet bij”, vindt Rob van Schijndel, gebiedsmanager van Natuurmonumenten in Limburg.
Toch wil Rijkswaterstaat ruimte houden om de riviernatuur hier te kortwieken als de begroeiing te uitbundig gedijt. Oevervegetatie - zoals ooibos - zorgt voor remmingen bij hoog water, met risico op opstuwing en verzwakking van de rivierdijken, stelt Rijkswaterstaat. Natuurmonumenten en stichting ARK gingen daarom in beroep tegen aanpassing van de vegetatielegger. De rechtbank in Utrecht heeft dat beroep verworpen.
Erg jammer
ARK reageert teleurgesteld op de uitspraak. “Het is heel erg jammer dat natuur langs de rivieren nog steeds geen echte natuur kan zijn. Riviernatuur behoort tot de meest waardevolle ecosystemen van ons land”, aldus woordvoerder Lars Soerink.
Deze zaak is bijzonder, omdat het was voor het eerst was dat natuurorganisaties juridisch in verzet kwamen tegen de inperkende regels van Rijkswaterstaat voor natuurlijke begroeiing langs de rivieren. Volgens Rijkswaterstaat biedt de vegetatielegger wel degelijk ruimte om de natuur langs de Grensmaas zoveel mogelijk op z’n beloop te laten.
'Wij zijn teleurgesteld’, zegt Rob van Schijndel van Natuurmonumenten. "En we hopen dat ondanks deze uitspraak Rijkswaterstaat zich toch samen met ons gaat inzetten om natuurlijke processen langs de rivier meer tijd en ruimte te geven. We bekijken nog of we in hoger beroep gaan."
Rijkswaterstaat laat weten blij te zijn dat de rechtbank erkent dat in het beheer van uiterwaarden rekening gehouden wordt met het belang van de natuur. “We geven zoveel mogelijk ruimte aan de natuur, maar er moet wel rekening gehouden worden met de hoogwaterveiligheid”, zegt een woordvoerder.