Er zijn meerdere soorten Aziatische duizendknopen in Nederland. Met hun diepe en wijd vertakte wortels zorgen deze invasieve exoten voor schade aan onder andere kades, oevers en dijken. Het Bureau Risicobeoordeling & onderzoek (BuRO) adviseert nu om de handel in duizendknopen te verbieden en de Japanse duizendknopen en verwante soorten op de Europese Unielijst van zorgwekkende invasieve uitheemse soorten te laten plaatsen.
De Japanse duizendknoop, de Sachalinse duizendknoop en de bastaardduizendknoop, behoren tot de Aziatische duizendknopen die in Nederland voorkomen. Ze lijken op elkaar en zorgen voor vergelijkbare problemen. Daarom gaf het ministerie van LNV opdracht aan het bureau Risicobeoordeling & onderzoek (BuRO), een onafhankelijk onderdeel van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), om de risico’s van deze duizendknopen in kaart te brengen en maatregelen voor bestrijding voor te stellen.
Adviezen
BuRO liet de risico’s voor biodiversiteit en ecosysteemdiensten analyseren en gaf ook opdracht tot een onderzoek naar de risico’s door zaadvorming. Met deze twee onderliggende onderzoeken, ligt er nu een advies aan het ministerie om de handel in de duizendknopen, inclusief levensvatbare delen, te stoppen en de duizendknopen bij de Europese Commissie voor te dragen voor de Europese Unielijst van zorgwekkende invasieve uitheemse soorten.
Mannelijke exemplaren verwijderen
Chris van Dijk Ook raadt BuRO aan om de voorplanting door middel van zaadvorming te voorkómen, bijvoorbeeld door het opsporen en verwijderen van mannelijke exemplaren. “Deze route is nu nog nauwelijks bekend bij beheerders”, legt Chris van Dijk uit.
De onderzoeker Plant en Milieu bij Wageningen University & Research is expert op het gebied van de duizendknoop en was betrokken bij de totstandkoming van het onderzoek naar risico’s door zaadvorming. “Als de adviezen die er nu liggen door alle beheerders worden uitgevoerd, hebben we een kans om een nog snellere verspreiding een halt toe te roepen en de plant onder controle te krijgen.”
EU-lijst
Volgens Van Dijk wordt de bestrijding van de duizendknopen op dit moment te versnipperd aangepakt. De verantwoordelijkheid ervoor ligt bij de decentrale overheden, terwijl een centrale aanpak effectiever zou kunnen zijn. “Alle gemeenten en waterschappen moeten nu zelf het wiel uitvinden. Terwijl centrale sturing volgens mij zou helpen bij het aanpakken van de problemen. Als deze duizendknopen op de EU-lijst worden opgenomen, zijn overheden in geval verplicht om in ieder geval een beheerplan te maken voor deze exoten.”
Risicoanalyse en bestrijdingsmiddelen
De invasieve exoot, die niet alleen in Nederland een probleem vormt, staat niet op de EU-lijst omdat het tot nog toe aan goede bestrijdingsmethode ontbreekt en omdat er nog geen wetenschappelijke risico-analyse was gemaakt.
Van Dijk: “Dat laatste is nu opgelost als onderdeel van het onderzoek van BuRO. Rond bestrijdingsmethoden is er een permanente zoektocht gaande om de bestrijding effectiever te krijgen. Ik heb nog geen ei van Columbus gezien. Het probleem blijft dat de plant een ontzettende groeikracht heeft zolang het wortelstelsel niet volledig wordt verwijderd.”
Voor beheerders is er het Kennisnetwerk Invasieve Exoten waar ze de meest actuele informatie kunnen vinden.
MEER INFORMATIE
Advies van BuRO over de risico's van vier Aziatische duizendknopen in Nederland (inclusief onderliggende onderzoeken)
Kennisnetwerk Invasieve Exoten
