Het risico op gezondheidseffecten door het inslikken van asbestvezels via drinkwater is erg klein. Er is dan ook geen reden om hiervoor een norm op stellen. Dat schrijft minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat in antwoord op vragen van het SP-kamerlid Cem Laçin.
Asbest mag sinds 1993 niet meer worden toegepast, ook niet in waterleidingen. Voor de instelling van het verbod werd de asbestcement leiding veelvuldig gelegd door drinkwaterbedrijven. Nu bestaat nog bijna een kwart van het totale drinkwaternetwerk uit asbestcement leidingen. Dat aandeel (28.000 km) neemt jaarlijks af met circa 200 km door vervanging, schrijft de minister.
De asbestcement leidingen in het drinkwaternet laten asbestvezels los, blijkt uit monitoring door de drinkwaterbedrijven. Zij nemen eens in de drie jaar steekproeven om zicht te krijgen op het verloop van asbestvezels in drinkwater. “Die metingen vinden plaats in monsters die worden genomen aan de tap (dus na passage van de drinkwaterleidingen) in wijken waar asbestleidingen aanwezig zijn”, schrijft Van Nieuwenhuizen.
Momenteel vindt er weer een meetronde plaats. De uitkomsten worden in 2021 verwacht.
In de meest recente monitoringsronde van begin 2016 zijn er concentraties gemeten van gemiddeld 425 tot 637 vezels per liter. De minister vindt die concentraties niet verontrustend, schrijft ze in antwoord op Laçin. “Het RIVM heeft mij laten weten dat dit zeer lage concentraties betreffen waarbij geen gezondheidsrisico’s te verwachten zijn.”
Geen eenduidig beeld
Er zijn slechts weinig wetenschappelijke onderzoeken naar de effecten van het inslikken van asbest en deze geven geen eenduidig beeld, aldus de minister, die om die reden een norm voor asbestvezels in drinkwater in Nederland niet voor de hand vindt liggen. “Het risico op gezondheidseffecten door het inslikken van asbestvezels via drinkwater is waarschijnlijk erg klein.”
Het RIVM zal toekomstig onderzoek wel blijven volgen, aldus de minister. "Als door de voortschrijdende stand van de wetenschap in de toekomst andere inzichten ontstaan zullen die uiteraard worden meegenomen bij de overweging om een norm vast te stellen."
In reactie op de stelling van Laçin dat asbestvezels bij verdamping van drinkwater in de lucht kunnen komen en bij inademen alsnog een risico vormen voor de gezondheid, houdt de minister ook vast aan de geringe gezondheidsrisico’s. “Waarschijnlijk verwaarloosbaar”, schrijft ze, waarbij ze verwijst naar onderzoeken van onder meer de Wereldgezondheidsorganisatie WHO.
Aan het verbod wilde het kabinet Rutte in 2018 de verplichting koppelen dat asbestcementdaken voor 2025 moeten worden verwijderd, omdat asbestvezels vrij kunnen komen als dakplaten van asbestcement gaan verweren en afbrokkelen. Het voorstel is niet door de Eerste Kamer gekomen.
Vorig jaar kwam staatssecretaris Stientje van Veldhoven van IenW met een nieuw initiatief om de sanering van de asbestdaken te stimuleren. Het plan bevat onder meer een fonds met leningen voor mensen die van hun asbestdak af willen.
MEER INFORMATIE
Kamerbrief Asbest in drinkwater (pdf)