De lidstaten van de Europese Unie nemen in verband met droogte vooral reactief maatregelen en dan is het eigenlijk al te laat, stelt het Wereld Natuur Fonds in het rapport Good water management: the heart of Europe’s drought response. De organisatie pleit voor preventie en de volledige toepassing van de Kaderrichtlijn Water.
Door de klimaatverandering zal Europa in toenemende mate worden geconfronteerd met aanhoudende droogte en waterschaarste. Volgens het Wereld Natuur Fonds (WWF) wordt de impact van droogteperiodes binnen de EU aanzienlijk verergerd door overexploitatie en ontoereikend beheer van zoetwater ecosystemen, zoals rivieren, meren, draslanden en grondwater. Het WWF wijst erop dat zestig procent van de Europese wateren niet in een ‘goede toestand’ verkeert conform de Europese Kaderrichtlijn Water.
Huidige investeringen onvoldoende
Andreas BaumüllerEr is sinds de invoering van de KRW in 2000 een zekere vooruitgang geboekt, maar de huidige investeringen van de landen van de EU schieten in de ogen van het WWF tekort. De klimaatverandering maakt de situatie er niet beter op. “Hevige droogtes, hittegolven en overstromingen worden snel het ‘nieuwe normaal’ in Europa”, zegt Andreas Baumüller, hoofd natuurlijke bronnen van het Wereld Natuur Fonds. “Slim waterbeheer kan, in combinatie met het reduceren van emissies, ons helpen het probleem bij de bron aan te pakken.”
Daarvan is nu nog geen sprake, stelt het WWF. Er wordt in de EU te veel water gebruikt. Ook worden zoetwater ecosystemen aangetast door onder meer verontreiniging vanuit de landbouw en regulering met dammen en reservoirs. Daardoor zijn de ecosystemen minder goed bestand tegen droogte, hitte en overstromingen. Een ander teken van slecht waterbeheer is dat EU-landen vooral reactief droogtemaatregelen nemen, in plaats van preventief.
Het geschatte risico van het voorkomen van droogte in Europa (2014-2017) met Nederland grotendeels in het rood I beeld: WWF Water Risk Filter, 2019
Pleidooi voor ambitieuzere beheerplannen
Het WWF komt met een aantal aanbevelingen om verdere achteruitgang te voorkomen en ervoor te zorgen dat tegen 2027 de meerderheid van de waterlichamen een goede toestand hebben. De natuurbeschermingsorganisatie pleit voor effectievere en ambitieuzere stroomgebiedbeheerplannen met bijbehorende maatregelenpakketten in de derde tranche van de KRW (2022-2027). Ook wil het WWF dat de Europese Commissie onverminderd vasthoudt aan de Kaderrichtlijn Water en niet toegeeft aan de druk van veel lidstaten en industriële lobbygroepen om versoepelingen aan te brengen.
Een andere aanbeveling is om het principe van de ‘vervuiler betaalt’ volledig toe te passen in lijn met de KRW, zodat de waterprijs de werkelijke waarde van water weergeeft. Dat geldt voor alle gebruikers, dus ook voor agrariërs. Verder is het WWF voorstander van meer oplossingen die op de natuur zijn gebaseerd en de verwijdering van dammen. Dat bevordert de biodiversiteit in aangetaste zoetwatergebieden.
MEER INFORMATIE
Rapport WWF
KRW jaarrapportage 2018
Hoe moet het verder met de Kaderrichtlijn Water? (magazine H2O)
