secundair logo knw 1

De Waddenzee is in last. Als de zeespiegel stijgt, verdrinken de wadplaten. Vanaf 2030 kunnen ze al gaan krimpen. Slecht nieuws voor foeragerende trekvogels, maar ook voor de waterveiligheid in Noord-Nederland, vertelt kustecoloog Katja Philippart in H2O april.


door Bert Westenbrink


Cover H2O no april 2024 H2O april 2024 Niet alleen de rijzende zee is een bedreiging, ook de oplopende watertemperatuur is schadelijk. Tijdens de zomers van 2018, 2019 en 2022 was het Waddenwater zo warm dat kokkels op grote schaal de geest gaven – opnieuw slecht nieuws voor de vogels die kokkels op het menu hebben. Nog een alarmbel: de zoetwaterafvoer naar de binnenzee is in de afgelopen decennia drastisch gedaald; de geleidelijke overgang van zoet naar zout valt weg. Nog eens: funest voor vogel en vis.

“Uiteraard wordt het me ook weleens zwaar te moede”, zegt Philippart. “Maar als wetenschappers hebben we de plicht om strijdvaardig te blijven, om tot de laatste snik te blijven zorgen voor de kennis die nodig is voor deugdelijke besluitvorming.”

Die besluitvorming is van nu (aanvoer zoet water) en later (zeespiegelstijging). Vorig najaar en dit voorjaar werd ons een kijkje in de keuken gegund door de makers van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging. In een tussenbalans gaven ze in een tweeluik een schets hoe Nederland zich kan wapenen tegen de stijgende zeespiegel, zoals u kunt lezen op H2O online. Doel van de tussenrapporten: bestuurders en beslissers ervan doordringen dat nú rekening moet worden gehouden met ingrijpende maatregelen later.

De vraag is: is het belang van de Waddenzee, wereldwijd uniek natuurgebied met grote geologische en ecologische waarden, goed geborgd als deze besluiten worden genomen?

We kunnen een zeespiegelstijging van 3 en zelfs 5 meter aan, was de boodschap. Tot 3 meter kunnen we opvangen met de huidige aanpak van dijkversterking, rivierverruiming, zandsuppletie en stormvloedkeringen. Als we te maken krijgen met een stijging van 5 meter moeten er ingrijpende systeemkeuzes worden gemaakt, met als belangrijk aandachtspunt hoe het water van de Rijn en Maas moet worden afgevoerd.

De vraag is: is het belang van de Waddenzee, wereldwijd uniek natuurgebied met grote geologische en ecologische waarden, goed geborgd als deze besluiten worden genomen? Het moment waarop het hemd nader is dan de rok en we voor onze waterveiligheid inzetten op technische oplossingen (dijken, dammen, keringen, pompen) om de zee buiten de deur te houden. “Dit leidt onherroepelijk tot het einde van de Waddenzee, omdat die dan wordt verzwolgen door de Noordzee”, zegt Philippart.

Om de belaagde Waddenzee (gaswinning, visserij) beter te beschermen moet ze eigen rechten krijgen, wordt alom beleden. In de Tweede Kamer werkt D66 aan een initiatiefwet, die ook van invloed zal zijn op de besluitvorming over de waterveiligheid. U leest in deze H2O: “In het wetsvoorstel willen we de Waddenzee instemmingsrecht geven op elk plan dat haar raakt. De Waddenzee mag ook een veto uitspreken.”


Bert Westenbrink is hoofdredacteur van H2O media en schrijft het redactioneel in het vakblad

Typ je reactie...
Je bent niet ingelogd
Of reageer als gast
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.
  • Je reactie is nog niet geplaatst. We checken hem eerst.
    H. Laros · 9 months ago
    Ik geloof helemaal niets van dit doem verhaal. Zijn er nu al gebieden in de waddenzee die errst droog kwamen te liggen en nu niet meer? Zijn de oppervlaktes wadden tegen de eilenden en de vaste kustlijnen kleiner bij eb! Ik zie en hoor daar niets van! Wat ik wel hoor is dat de vaargeulen zeer snel verzanden en dat er 24 uur gebaggerd moet worden om te kunnen blijven varen.bwaar komt dat zand vandaan………..precies ! Dat is een continu proces en dat stopt niet door zeespiegel stijging. Dus maak je niet zo druk om de sterke natuur!

h2ologoprimair    PODIUM

Podium is een platform voor opinies, blogs en door waterprofessionals geschreven artikelen (Uitgelicht). H2O draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van deze bijdragen, maar bepaalt wel of een bijdrage in aanmerking komt voor plaatsing. De artikelen mogen geen commerciële grondslag hebben.

(advertentie)

Laatste reacties op onze artikelen

Het zou goed zijn als een natuurvergunning werkelijk integraal over de natuur ging en niet alleen sturend op flora en fauna oftewel top-down beleid, dat gemakkelijk het doel mist
“Op zijn wekelijkse persconferentie zei hij afgelopen vrijdag dat het kabinet ‘moet voorkomen dat Nederland vastloopt.” Helemaal met deze uitspraak eens. En het is niet eens moeilijk. De sector die het meeste stikstof uitstoot (de intensieve landbouw, met name de veeteelt) moet fors aangepakt worden, bijvoorbeeld door minder te subsidiëren of simpele regels als ‘de vervuiler betaalt’ te hanteren. Maar gezien de invloed van het agro-industriële complex op de regering wil men deze logische oplossing niet kiezen. Met als gevolg dat Nederland op slot zit. 
Er wordt gesproken over waterschappen en Veiligheidsregio's, maar ik kan niet opmaken of dit ook geldt voor gemeenten. Alleen als het gaat over crises is er een relatie tussen veiligheidsregio en gemeente. Veel vaker heeft een gemeente zelf besluiten te nemen over bijvoorbeeld: strooien als het glad wordt, besluiten of evenementen doorgaan. Denk aan watersport, grote sporttoernooien of een avondvierdaagse. Ik zou het eigenlijk heel normaal vinden als de data van het KNMI - die met belastinggeld is verzameld en bewerkt - niet beschikbaar is voor mede overheden. En ik zie niet in waarom ik daarvoor een commercieel weerbedrijf zou moeten betalen. En wat leveren die dan? En wat is hun verantwoordelijkheid dan?
Frisse wind van de PVV is nuttig. Wijze van Aanbestedingen dient aangepast te worden.
Maak verspillende Nederlanders eerst bewust van hun drinkwater gebruik: gewoon korter douchen ( ik red een normale beurt binnen een minuut) gebruik eerste koude water uit douche voor wc doorspoelen, gebruik altijd de kleine doorspoelknop van je wc. Spoel je vuile vaat nooit voor. Neem hooguit 1x een douchebeurt. Vang regenwater zoveel mogelijk op in regentonnen voor zomers tuin bewateren.💦💦💦