Het kabinet en vertegenwoordigers van belangenorganisaties hebben een definitief akkoord voor de Noordzee afgesloten. Dit bevat een pakket aan maatregelen voor de periode tot en met 2030, gericht op energietransitie, natuur en visserij. Milieu- en natuurorganisaties steunen het akkoord, in de visserijsector heerst verdeeldheid.
In februari lag er een voorlopig Noordzeeakkoord en nu is er dan een definitieve versie. Het bijna zestig pagina’s tellende document is opgesteld door het Noordzeeoverleg, waaraan het Rijk en organisaties op het terrein van natuur en milieu, energie, visserij en zeehavens deelnemen. Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat heeft het akkoord afgelopen vrijdag aangeboden aan de Tweede Kamer.
In haar begeleidende brief schrijft de minister: “Dit Noordzeeakkoord bevat de afspraken tussen het Rijk en stakeholderpartijen over keuzes en beleid die de strategische opgaven voor de energietransitie uit het Klimaatakkoord, voor natuurherstel en voor een gezonde toekomst voor visserij op de Noordzee concreet en langdurig met elkaar in balans brengen. Hierbij wordt rekening gehouden met de belangen van andere gebruikers zoals zeevaart, defensie en zandwinning. Het is een evenwichtig pakket geworden van afspraken over een duurzaam gebruik van de Noordzee tot en met 2030 en daarna.”
Meer windparken op zee
In het akkoord is opgenomen dat het aantal windparken flink wordt uitgebreid in het Nederlandse deel van de Noordzee. De visserijvloot wordt geherstructureerd om deze duurzaam en rendabel te maken. Visserijtechnieken met over de bodem slepende vistuigen zijn in de toekomst niet meer toegestaan in ecologisch belangrijke gebieden. Nog een afspraak: er worden extra maatregelen genomen voor het vogelrichtlijngebied Friese Font ten noorden van de Waddeneilanden, terwijl de Bruine Bank – een zandbank in de zuidelijke Noordzee – snel als een dergelijk gebied wordt aangewezen.
Het kabinet heeft voor de uitvoering van het akkoord een transitiebijdrage van 200 miljoen euro tot en met 2030 toegezegd. Het budget komt uit de begrotingen van vier ministeries, aangevuld met een algemene bijdrage. Dit is onder meer bedoeld voor sanering en verduurzaming van de visserij en voor natuurherstel, monitoring en onderzoek. Het grootste bedrag — 119 miljoen euro — wordt uitgetrokken voor het uitkopen van vissers en het verduurzamen van de visserijvloot.
Steun van natuur- en milieuorganisaties
De organisaties van de energiesector, de branchorganisatie voor zeehavens en de natuur- en milieuorganisaties hebben na het raadplegen van hun achterbannen het definitieve Noordzeeakkoord ondertekend. De natuur- en milieuorganisaties zien het akkoord als een belangrijke stap in het realiseren van een gezonde en veerkrachtige Noordzee. Zij wijzen op meer beschermd gebied, verduurzaming van de visserijvloot met een stevig transitiefonds en meer zekerheid over het opwekken van duurzame energie.
Het gaat wel om een compromis, merken de natuur- en milieuorganisaties op. Hun inzet was uitsluiting van sleepnettenvisserij op 30 procent van het oppervlakte van de Nederlandse Noordzee. Dat is 15 procent geworden. Ook is het Noordzeeakkoord de laatste weken aangepast om de visserij nog wat verder tegemoet te komen. Daarom blijft vissen mogelijk in een deel van het Friese Front. In ruil hiervoor zal visserij niet meer mogelijk zijn in de rest van dit natuurgebied.
Verzet in visserijsector
De grootste pijn zit in de visserijsector. Een deel van de vissers verzet zich fel tegen het akkoord, omdat zij vinden dat dit hen te veel beperkingen oplegt. Daarom besloten twee organisaties waaronder de grote Nederlandse Vissersbond het Noordzeeakkoord niet te tekenen.
Dit heeft ertoe geleid dat de zeven andere visserijorganisaties die het akkoord wel steunen maar net geen meerderheid van de vissers vertegenwoordigen, ook hebben afgezien van het zetten van een handtekening. Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit wil nu een externe verkenner laten onderzoeken wat de redenen voor de grote verschillen zijn. Dit moet ervoor zorgen dat de visserijorganisaties mee blijven praten over de toekomstige verdeling van de Noordzee.
MEER INFORMATIE
Definitief Akkoord voor de Noordzee
Tweede Kamerbrief minister van IenW
Reactie van natuur- en milieuorganisaties
H2O-bericht over voorlopig akkoord
