De Kaderrichtlijn Water is ‘fit for purpose’, maar de uitvoering ervan moet worden versneld. Dat stelt de Europese Commissie na een evaluatie van twee jaar. De uitvoering wordt vertraagd door onder meer financieringsproblemen en buitensporige administratieve lasten.
Met de zogeheten fitnesscheck van de kaderrichtlijn wilde de Europese Commissie nagaan of het beleidsinstrument voldoet om de kwaliteit van ecosystemen en watervoorraden op het gewenste en afgesproken niveau te krijgen. In 2027 moeten de Europese wateren gezond zijn, maar veel landen liggen niet op schema om dat doel te bereiken.
De fitnesscontrole fungeert als een alomvattende beoordeling van de Kaderrichtlijn Water en bijbehorende voorschriften, waaronder de Richtlijn Milieukwaliteitsnormen, de Grondwaterrichtlijn en de Overstromingsrichtlijn.
De evaluatie werd uitgevoerd op basis van vijf criteria: effectiviteit, efficiëntie, samenhang, relevantie en toegevoegde waarde. De vraag was: moeten de doelen bijgesteld, de regels versoepeld en de administratieve lasten omlaag?
370.000 reacties
De Europese Commissie zette de evaluatie op met een publieksraadpleging. Dat heeft 370.000 reacties opgeleverd, schrijft de Commissie. De conclusie is dat in landen waar de kaderrichtlijn volledig is ingevoerd de chemische vervuiling van water is afgenomen en dat ook de verslechtering van de waterkwaliteit is vertraagd.
Maar de evaluatie heeft ook geleerd dat de uitvoering van de maatregelen zoals vastgesteld in de richtlijn wordt vertraagd door financieringsproblemen en buitensporige administratieve lasten. Ook helpt het niet dat overkoepelende milieudoelstellingen van de EU niet in sectorspecifiek beleid worden geïntegreerd, stelt de Commissie.
Gebrek aan kennis
In het evaluatierapport van consultatiebureau Trinomics dat met medewerking van onder meer kennisinsituut Deltares en Wageningen University is opgesteld en de basis vormt voor het oordeel van de Europese Commissie, wordt ook geconstateerd dat onderschatting van de benodigde inspanningen en een gebrek aan kennis over aquatische ecosystemen, redenen zijn voor de achterblijvende resultaten.
Ook wordt in de evaluatie vastgesteld dat er kritiek is op het one-out-all-out principe in de richtlijn en op het gebruik van vrijstellingen, aangezien bijna 50 procent van de waterlichamen onder een vrijstelling valt.
Anderzijds wordt vastgesteld dat de richtlijn de grensoverschrijdende samenwerkingsverbanden en de internationale netwerken heeft versterkt. Bovendien geldt de KRW wereldwijd als model voor waterbeheer.
'Meer dan substantieel'
De inventarisatie leerde dat minder dan de helft van de meer dan 110.000 waterlichamen in de EU officieel de status ‘goed’ heeft. Het doel van de EU was dat al in 2015 minstens de helft van de wateren een in goede staat zouden verkeren. Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius (Milieu, Oceanen en Visserij) trekt dan ook de conclusie dat de uitdagingen voor de lidstaten ‘meer dan substantieel zijn’ en uitvoering van de kaderrichtlijn versneld moet worden.
Sinkevičius ziet in de vorig week door Eurocommissaris Frans Timmermans gepresenteerde Green Deal een belangrijke stimulans voor de inspanningen om de ecosystemen en de waterkwaliteit in de EU op orde te krijgen. “Dankzij het momentum van de Europese Green Deal kunnen we een sprong voorwaarts maken.”
De Green Deal is door alle lidstaten geaccepteerd, met uitzondering van Polen. Het doel is dat Europa in 2050 klimaatneutraal is. De CO2-uitstoot moet in 2030 minimaal de helft minder zijn dan in 1990, en in 2050 zijn teruggebracht tot nul. Volgens de Commissie is er jaarlijks 260 miljard euro nodig om de Europese Unie duurzamer te maken.
MEER INFORMATIE
Final Fitness Check Evaluation
Waterbedrijven in EU willen meer aandacht voor drinkwaterbelang bij KRW
Minister houdt vast aan doelen Kaderrichtlijn Water
Hoe moet het verder met de Kaderrichtlijn Water?
