Het heeft lang geduurd, maar aan het einde van de middag waren de voorlopige uitslagen van de waterschapsverkiezingen bijna allemaal bekend. Opvallend is vooral de flink hogere opkomst. ''Wij zijn zeer content’’, verklaart vicevoorzitter Hein Pieper van de Unie van Waterschappen.
De waterschappen moesten wachten tot de gemeenten de stembiljetten geteld hadden. Die begonnen met de provinciale verkiezingen, die eveneens gisteren werden gehouden. Bij een gemeente moest nog een hertelling plaatsvinden.
De gemiddelde opkomst voor de waterschapsverkiezingen was 50,5 procent. Vier jaar geleden was dat 43,5 procent. ''Dat laat zien dat de thema’s die wij in de campagne naar voren hebben gebracht, zoals water, klimaat en energie, echt leven’’, meent Pieper. ''Klimaatverandering heeft veel impact op ons leven, dat heeft de droge zomer ook wel duidelijk gemaakt.’’
Volgens Pieper zijn deze thema’s door de media goed opgepakt. ''Er was een veel positievere klankkleur dan vier jaar geleden. Toen ging de discussie vaak over de vraag of de waterschappen niet opgeheven moeten worden. Dat heb ik nu helemaal niet meer gehoord. Juist de klimaatverandering heeft het belang van de waterschappen bewezen.’’
Regionale verschillen
In negen waterschappen is Water Natuurlijk de grootste partij geworden. Ook de Algemene Waterschapspartij, de andere landelijke niet-politieke partij, is gegroeid ten opzichte van 2015. Lokale partijen doen het beter dan vier jaar geleden: in vier waterschappen is een lokale partij de grootste geworden. Ook 50Plus is gegroeid.
Van de landelijke politieke partijen scoorden de VVD en de PvdA goed, terwijl het CDA gemiddeld genomen iets achterblijft. ''Er zijn duidelijk regionale verschillen, dat is erg mooi’’, constateert Pieper, die tevens dijkgraaf is van Waterschap Rijn en IJssel. Ook ziet hij behoorlijk wat verschillen tussen de uitslagen van de provinciale verkiezingen en die van de waterschapsverkiezingen in een bepaalde regio.
In ‘zijn’ provincie Gelderland is bijvoorbeeld de VVD de grootste geworden, terwijl die bij het waterschap CDA en Water Natuurlijk boven zich moet dulden. ''Dat betekent dat er echt wel eigen keuzes zijn gemaakt.’’
Landelijke politiek
Toch zou dat volgens de dijkgraaf nog meer het geval zijn als de provinciale verkiezingen worden ontkoppeld van de Eerste Kamer. ''Nu kaapt de landelijke politiek de verkiezingen, dan zou het echt over Gelderland gaan. Daar kunnen als waterschappen waarschijnlijk ook van profiteren.’’
Dijkgraaf Paul van Erkelens van Wetterskip Fryslân maakte vanmorgen om kwart over acht als eerste de uitslag bekend. Die was weinig verrassend: de beide winnaars CDA en Water Natuurlijk haalden net als vier jaar geleden elk drie zetels. De PvdA kreeg er een zetel bij, Bedrijf Boer en Burger verloor er een, de overige vijf partijen bleven gelijk. De opkomst was met 56,2 procent relatief hoog.
Daarna volgde Scheldestromen, met de meeste stemmen voor de Partij voor Zeeland (4 zetels). CDA en SGP behielden hun aantal van respectievelijk 4 en 3 zetels, de VVD moest er een inleveren en komt uit op 2 zetels. Ook hier was het opkomstpercentage met 54,6 procent bovengemiddeld.
De officiële uitslag van de waterschapsverkiezingen wordt maandag om 10.00 uur vastgesteld door het centraal stembureau. Dan worden ook de namen van de nieuwe leden van de algemene besturen van de waterschappen bekendgemaakt.
MEER INFORMATIE
Nieuwsbericht Unie van Waterschappen
Ingrid ter Woorst uit bestuur Unie van Waterschappen