Een zelfsluitende waterkering langs de Maashoek in Steyl moet het kloosterdorp bij Venlo straks beschermen tegen hoogwater in de rivier. Drie aannemers gaan de komende maanden aan de slag met een ontwerp voor de kering, die 2,7 meter hoog wordt.
Dat is volgens Waterschap Limburg "een technische uitdaging van formaat", want de enige andere zelfsluitende primaire waterkering in Nederland, in Spakenburg, is 80 centimeter hoog.
In het eveneens Limburgse Neer is er sinds eind vorig jaar ook een in gebruik, maar dat is met een lengte van 3 meter en een hoogte van 1,5 meter "een kleintje", zegt woordvoerder Gabriël de Graauw van het waterschap. In Steyl gaat het om een lengte van 160 meter, in Spakenburg om 360 meter.
De dijken langs de Maas in Noord- en Midden-Limburg moeten op zestien plekken versterkt worden om de dorpen en steden ook in de toekomst te beschermen tegen hoogwater. De situatie in Steyl is speciaal, omdat het hier gaat om een van rijkswege beschermd dorpsgezicht, met onder andere vijf kloostercomplexen.
Uitzicht
In samenspraak met de gemeente Venlo, bewoners en bedrijven ‘op’ Steyl is daarom gekozen voor een waterkering die ‘uit zichzelf’ dichtgaat. "Zowel het zicht op als vanaf de Maas is erg bijzonder", aldus het waterschap. "De zelfsluitende kering ontneemt dat uitzicht vanaf en naar het openbare plein straks alleen op het moment dat het ook echt nodig is: bij hoogwater."
Zo’n automatische kering is volgens De Graauw “een dure grap”, die alleen mogelijk is omdat er vanwege het beschermde dorpsgezicht extra gelden beschikbaar zijn. Ook het overstromingsrisico voor het dichtbevolkte Venlo speelt mee. "Het gaat om een kleine maar belangrijke schakel in het traject."
De dijkversterking in Steyl is onderdeel van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). De overwegend groene dijk wordt nu afgewisseld met een keermuur, waarop bij hoogwater een demontabele wand van 1,75 meter hoog wordt geplaatst. In 2003 brak de dijk al eens door en stroomden het plein en de omliggende huizen onder water.
Dresscode
Hoe de zelfsluitende kering eruit komt te zien, is volgens de woordvoerder nog niet te zeggen. "Dat is aan de aannemers. Er zijn verschillende constructies denkbaar: een kering zoals die bij Neer, die door de kracht van het water omhoog komt, maar het zou ook een klepsysteem of een grote harmonica kunnen worden."
Samen met de welstandscommissie van de gemeente Venlo, de Rijksdienst Cultureel Erfgoed en het kwaliteitsteam Noordelijke Maasvallei is een ‘Esthetisch programma van eisen’ opgesteld. "Dat is een soort dresscode voor de kering: er staat in wat de randvoorwaarden zijn, maar er is zeker ook sprake van ontwerpvrijheid."
Bij de uiteindelijke keuze kijkt het waterschap ook naar de prijs, de technische betrouwbaarheid en de mogelijke omgevingshinder tijdens de werkzaamheden. Naar verwachting wordt de keuze eind dit jaar bekendgemaakt.
MEER INFORMATIE
Themapagina over dijkversterking Steyl-Maashoek
H2O-bericht: Glazen waterkering in Neer ‘een mooie oplossing’
H2O-bericht: Spakenburg krijgt langste zelfsluitende waterkering ter wereld
