Hydrologen van de Universiteit Utrecht hebben in samenwerking met de National Geographic Society in kaart gebracht waar de meeste waterschaarste voorkomt. In deze zogeheten ‘waterschaarste hotspots’ dreigt langdurig overmatig gebruik van zoetwatervoorraden tot uitputting ervan, met, aldus de onderzoekers, alle maatschappelijke gevolgen van dien.
De hotspots voor waterschaarste zijn volgens de onderzoekers overal. Zo kwamen ze uit op het Arabisch schiereiland, Centraal-Chili, Spanje, het Murray-Darling-stroomgebied (Australië), Japan, de Noord-Chinese vlakte, de Central Valley (Californië), de High Plains in de Verenigde Staten, het stroomgebied van de Witte Nijl in Soedan, de Nijldelta, Italië, Griekenland, Turkije, de stroomgebieden van de Indus en de Ganges, de kust van Peru, Iran, Mexico, Java, Vietnam en Thailand.
In de studie die is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Environmental Research Letters, worden de resultaten van een wereldwijd hydrologisch model (PCR-GLOBWB) gecombineerd met een literatuuronderzoek om een uitgebreide vergelijking te maken van de belangrijkste drijfveren, druk, toestanden, gevolgen en reacties die betrekking hebben op de oorzaak van de kloof tussen gebruik en beschikbaarheid van waterschaarste in de hotspots.
“Voor zover wij weten zijn er geen studies die een mondiaal perspectief geven op waterschaarsteproblemen aan de hand van lokaal onderzoek op waterschaarste hotspots”, schrijven de wetenschappers, die meer dan 300 lokale studies onderzochten.
"Tijdens ons literatuuronderzoek viel het me op dat er achter elke hotspot een complex verhaal schuilgaat over het ontstaan en de gevolgen van waterschaarste, en dat mensen overal op een andere manier omgaan met hun waterschaarsteproblemen,” stelt Myrthe Leijnse, leider van het onderzoek.
Ze identificeerde meerdere redenen voor het ontstaan van hotspots, zoals hydroklimatologische veranderingen en bevolkingsgroei. Watergebruik door landbouw en huishoudens zorgen voor druk op watersystemen en waterkwaliteit en vragen om passende maatregelen door plaatselijke autoriteiten. De belangrijkste gevolgen voor de samenleving en het milieu van de hotspots zijn onder meer schade aan ecosystemen, conflicten, migratie en een verminderde landbouwproductie, aldus het onderzoek.
Leijnse: “De nieuwe inzichten uit ons onderzoek kunnen helpen om kennis en oplossingen over te dragen tussen verschillende hotspots. Dit zou lokale beleidsmakers kunnen helpen bij hun zoektocht naar duurzame oplossingen om de lokale waterschaarste te verminderen of te verlichten. Dit is vooral van belang aangezien zowel klimaatverandering als bevolkingsgroei naar verwachting meer beslag zullen leggen op de meeste hotspots. Daardoor komen beleidsmakers dus voor grotere uitdagingen te staan."
Als vervolgstap willen de onderzoekers en de National Geographic Society beleidsmakers voorzien van meer gedetailleerde informatie over de veelzijdigheid van problemen rondom waterschaarste, en mogelijke strategieën evalueren om deze kritieke wereldwijde uitdaging aan te pakken.