Na Waterschap Brabantse Delta en Waterschap Limburg heeft ook Waterschap De Dommel een onttrekkingsverbod voor oppervlaktewater ingesteld. Verder heeft Brabantse Delta dit verbod inmiddels uitgebreid. Het is nu in grote delen van Noord-Brabant en Limburg niet meer toegestaan om water uit beken en sloten te halen.
Deze waterschappen zijn als eerste met zo’n verbod gekomen; in andere delen van Nederland is het nog niet zover. In 2020 vormden zij ook de voorhoede, maar waren toen ongeveer een maand eerder. Van de Brabantse waterschappen is alleen Aa en Maas nog niet overgegaan tot een onttrekkingsverbod. Dat kan snel veranderen want het bestuur buigt zich er vandaag over.
Spits afgebeten door Brabantse Delta
Volgens de drie waterschappen is het in hun werkgebieden inmiddels zo droog aan het worden dat een stevige beschermingsmaatregel noodzakelijk is. Brabantse Delta beet op vrijdag 11 juni het spits af. Toen ging een totaal onttrekkingsverbod in voor vijf West-Brabantse stroomgebieden: de Groote Leij en de Hultense Lei / Brandse vaart en zijbeken / Kibbelvaart, Lokkervaart en Bosloop / Wouwse gronden Oost / Bleekloop en Zoom.
Daaraan zijn vorige week donderdag (17 juni) nog drie gebieden toegevoegd: gebied ten noorden van het Wilhelminakanaal / stroomgebied van de Oude Leij / Bijloop, Oude Bijloop en Turfvaart Breda. In het eerste gebied geldt het verbod alleen voor het beregenen van grasland, in de andere twee gaat het om een totaal verbod. Het waterschap noemt de zakkende grondwaterstanden, de droge zomers van de afgelopen jaren en de oplopende temperaturen als redenen voor de maatregel.
Waterschap Limburg volgde met een onttrekkingsverbod voor Midden- en Noord-Limburg en het stroomgebied van de Vlootbeek in het zuiden van de provincie. Dit is van kracht sinds vrijdagmiddag 18 juni. Het waterschap wil hiermee verdere daling van de waterpeilen in beken voorkomen en onomkeerbare schade aan de natuur in beken tegengaan.
Uitgebreid verbod door De Dommel
Het Oost-Brabantse waterschap De Dommel sloot zaterdag 19 juni aan in de rij. Het gebruik van water uit beken en sloten is vanaf die dag niet meer geoorloofd in bijna het gehele werkgebied. Dit betekent dat niemand water mag oppompen met een vaste of mobiele installatie, zoals een zuigwagen, gierton of pomp.
De enige uitzonderingen zijn de Dommel zelf tussen Den Bosch en het Wilhelmakanaal en de beek de Zandleij. Uit hun zijwatergangen mag echter geen water worden gehaald. Voor een deel van rivier de Dommel werd op 22 april een vaarverbod ingesteld vanwege het op dat moment lage waterpeil, maar dat is na een regenachtige periode weer opgeheven op 4 mei.
Het onttrekkingsverbod duurt zo lang als dit volgens De Dommel noodzakelijk is. Het waterschap wil op deze manier water vasthouden en daarmee de waterkwaliteit goed houden en planten en dieren beschermen. Vooral de hoger gelegen zandgronden in het Dommelgebied zijn gevoelig voor droogte en afhankelijk van regen. Daarvan valt er weinig, ondanks plaatselijke stortbuien.
De Dommel meldt dat er nog nooit eerder zo’n uitgebreid gebiedsdekkend verbod is ingesteld, en dat al vóór de zomer. De vraag is of later dit jaar ook een ander record sneuvelt. In 2020 gold er nog tot in december voor sommige plekken een onttrekkingsverbod.
Update 24 juni
In tegenstelling tot de twee andere Brabantse waterschappen stelt Aa en Maas geen onttrekkingsverbod in. Dat is nu niet nodig, zegt droogtecoördinator Jos Kruit in het Brabants Dagblad. “Bij ons ziet het er gewoon goed uit.” De flinke hoeveelheid regen in de voorbije week is de belangrijkste reden. Kruit wijst er ook op dat het waterschap de afgelopen jaren veel maatregelen heeft genomen om water langer vast te houden. Daarnaast heeft Aa en Maas nog een uitweg. “Wij hebben, in tegenstelling tot verschillende andere waterschappen, de mogelijkheid om water uit de Maas te halen.” De aanvoer vanuit deze rivier is volgens Kruit momenteel maximaal. “Dat aanvoerwater kunnen boeren benutten voor beregening.”
MEER INFORMATIE
De Dommel over onttrekkingsverbod
Brabantse Delta over uitbreiding
H2O Actueel: verbod in Limburg