Advies op maat voor bewoners, draaiboeken voor de buurt, een website met praktische informatie en een waarschuwingssysteem voor extreme neerslag. In het ‘opbouwplan’ voor een waterveiliger Limburg staan concrete maatregelen om de provincie te beschermen tegen wateroverlast.
Het plan is de praktische uitwerking van het Programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL), dat vorig jaar juli is gestart als samenwerking van de 31 Limburgse gemeenten, het waterschap, de provincie en het Rijk. Zij maakten daarin, een jaar na de overstromingen, afspraken over de veiligheid van de beken en zijrivieren van de Maas (het regionale watersysteem) voor de lange termijn.
"Dit is de strategie", zegt woordvoerder Cindy Reinders van het waterschap. "Er is het afgelopen jaar een programmateam opgetuigd dat integraal naar het watersysteem heeft gekeken. We willen voorkomen dat maatregelen op de ene plek leiden tot extra risico’s op een andere plek."
Het opbouwplan, met als titel ‘Gericht aan de slag’, is gisteren gepresenteerd. De aanpak van het hele regionale watersysteem, met 115 stroomgebieden, gaat ongeveer vijftien jaar duren. Als eerste komen de stroomgebieden van de Geul, de Roer en de Geleenbeek aan de beurt, die het zwaarst zijn getroffen bij de overstromingen in 2021.
Kansen op korte termijn
Per stroomgebied wordt, samen met bewoners, naar de beste oplossing gezocht. Dat kan het vergroten van de afvoercapaciteit zijn of het aanleggen van waterbergingen, dijken, kademuren of schotten.
Het programma is gericht op de langere termijn, maar ook kansen op korte termijn zullen worden benut. Die komen naar voren in een onderzoek van Deltares, dat eind januari van dit jaar uitkwam. Ook ideeën en oplossingen van inwoners zullen direct beoordeeld worden, zo beloven de overheden.
Garanties kunnen niet gegeven worden, schrijven ze, en daarom worden inwoners, bedrijven en instellingen geholpen met wat ze zelf kunnen doen om hun eigendommen te beschermen. Uit een enquête bleek onlangs dat veel Limburgers onvoldoende voorbereid zijn op extreme wateroverlast, mede omdat het aan goede informatie ontbreekt.
Waarschuwingssysteem
Een centrale website moet daarin voorzien, evenals een Water Adviesteam dat bewoners advies op maat geeft over maatregelen die zij kunnen treffen op hun eigen perceel. Gestreefd wordt ook naar fysieke steunpunten en bijeenkomsten, waar onder andere gewerkt kan worden aan een ‘draaiboek’ voor de buurt.
Daarnaast wordt een waarschuwingssysteem ontwikkeld dat Limburgers sneller informeert over de verwachte wateroverlast in hun directe omgeving. Hiervoor wordt samengewerkt met de buurlanden.
De regie van het programma is in handen van de Regionale Actie Tafel, waarin de verschillende overheden zijn vertegenwoordigd. De regio en het Rijk stellen elk 300 miljoen euro beschikbaar; daarnaast gaat nog eens 600 miljoen euro naar dijkversterking in het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma.