Is granuliet wel of niet een afvalstof? Rijkswaterstaat (RWS) zegt van niet, televisieprogramma Zembla zegt van wel in de uitzending van vanavond. Daarin draait het om een vermeende illegale afvaldump in de natuurplas Over de Maas, waarvoor RWS toestemming zou hebben gegeven.
Eind vorig jaar werd 100.000 ton granuliet gestort in de natuurplas bij het Gelderse Alphen. Het restproduct was afkomstig van het bedrijf Bontrup. Het komt vrij bij de verwerking van graniet, dat gebruikt wordt voor de aanleg van asfaltwegen.
Volgens de Volkskrant, die ook in de kwestie dook, vond hierover in juli vorig jaar overleg plaats op het kantoor van de Inspectie Leefomgeving en Transport. Deskundigen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en van Rijkswaterstaat concludeerden daar dat granuliet geen grond is die zonder meer gestort kan worden. Het is een bouwstof, waaraan bovendien een chemische stof is toegevoegd.
Ambtenaren van Rijkswaterstaat Zuid-Nederland keurden de vergunningsaanvraag van Bontrup dan ook af, maar na bemoeienis van oud-minister Halbe Zijlstra werd die - op bevel van directeur-generaal Michèle Blom - alsnog goedgekeurd, zo stelt Zembla. Een nieuwe aanvraag voor nog eens 500.000 ton zou door de ambtenaren tot nu toe zijn geweigerd.
Verondiepen
Bontrup is het spul liever kwijt dan rijk op zijn terrein in het Westelijk Havengebied van Amsterdam, omdat het de productie van de steenslag in gevaar brengt die nodig is voor zoab-snelwegen. In de natuurplas Over de Maas wordt zand gewonnen en het granuliet dient daar om de bodem te verondiepen.
RWS publiceerde vanmorgen een verklaring naar aanleiding van de uitzending van Zembla. Daarin stelt de instantie, die bij het project Over de Maas bevoegd gezag is voor de Waterwet en het Besluit Bodemkwaliteit, dat granuliet (of Noordse klei) sinds 2009 als grond wordt gekwalificeerd.
In 2018 is dat, na discussie hierover, herbevestigd door het ministerie. ‘’Uit diverse laboratoriumstudies van onafhankelijke experts blijkt dat granuliet veilig gebruikt kan worden’’, aldus RWS.
Onduidelijkheid
Volgens de waterbeheerder doet het beeld dat in de aankondiging van Zembla wordt geschetst (‘de afvaldump van Rijkswaterstaat’) dan ook ‘’geen recht aan de inhoudelijke afwegingen die ten grondslag liggen aan het geven van toestemming door RWS voor het gebruik van granuliet’’ in het project ‘Over de Maas’.
Wel geeft de instantie toe dat er te lang onduidelijkheid is geweest over de vraag of granuliet grond of bouwstof is. ‘’Dat proces had - terugkijkend - wellicht beter gekund.’’
Vereniging van Rivierwaterbedrijven, RIWA, reageert op Twitter:
MEER INFORMATIE
Aankondiging + fimpje Zembla
Artikel Volkskrant
Verklaring Rijkswaterstaat
We willen een techniek ontwikkelen om de bodem omhoog te laten groeien met 1m p/jaar. We hadden al zitten denken aan dit systeem, maar ik zou graag eens willen praten over jullie ervaring of samenwerking .
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.