Bijna de helft van de Nederlanders weet dat de Rode Amerikaanse rivierkreeft een plaag is in de Nederlandse wateren. 62 procent van de consumenten zou die kreeftjes best willen kopen als ze in de supermarkt liggen. Dit blijkt uit recent onderzoek van de stichting Good Fish. “Maar de kreeftjes in de supermarkt komen allemaal uit China.”
“We hebben onderzocht of de Nederlanders weten dat de rode rivierkreeftjes voor overlast zorgen. Ook hebben we gevraagd of ze weten dat het om dezelfde soort kreeften gaat die in de supermarkt verkocht worden”, vertelt Marion van Bennekom van Good Fish. Platform Good Fish zet zich in voor het Duurzame Ontwikkelingsdoel 14 van de Verenigde Naties: het leven onder water.
Uit het onderzoek onder 300 consumenten blijkt dat een groot deel van de mensen weet dat er in Nederland een probleem is met de rivierkreeft. Ook zegt 62 procent van de respondenten hun consumptiepatroon aan te willen passen als het consumeren van rivierkreeft ook voordelig is voor de Nederlandse natuur.
Het probleem is echter dat de rivierkreeftjes in de supermarkt niet uit Nederland komen, maar gekweekt worden in het buitenland, meestal China. Van Bennekom doet daarom een oproep aan de supermarkten om de gekweekte rivierkreeftjes te vervangen door de Amerikaanse kreeft die in Nederland wordt gevangen. “Alleen beroepsvissers mogen in Nederland vissen op rivierkreeften. Er zijn mogelijkheden om de visserij op te schalen. Maar de vissers hebben niet de capaciteit om de kreeftjes te pellen en te vervoeren naar de winkels. Er mist een tussenschakel. Wij roepen de retail daarom op om hierin te investeren.”
Echte impact
Of het consumeren van Amerikaanse rivierkreeftjes fundamenteel bijdraagt aan de bestrijding van deze exotische diersoort is onderwerp van discussie. “Ik geloof niet dat het vangen door de mens echte impact zal hebben op de populatie”, zegt Bas van der Wal, expert van Stowa bijvoorbeeld. “Die beesten krijgen 600 kleintjes per jaar, die ga je er niet allemaal uithalen.”
Vissen op rivierkreeftjes is geen wondermiddel, stelt ook Hans Middendorp. Middendorp is visbioloog en actief in het waterschapsbestuur van Delfland. “Om effectief te zijn, moet je heel intensief kreeften wegvangen en dat ook de hele zomer volhouden. In een aantal waterschappen wordt daar nu mee geëxperimenteerd.”
Kwestie van geld
Middendorp hoopt dat de supermarkten bereid zijn om hun schappen te openen voor de Amerikaanse rivierkreeft uit Nederland. “Uiteindelijk is het een kwestie van geld. De vissers zullen een redelijke prijs willen voor hun kreeften en dat maakt ze duurder dan de gekweekte kreeft uit het buitenland. Maar als je er over nadenkt, is het natuurlijk van de zotte dat die kreeften uit China moeten komen, terwijl ze hier zomaar over straat lopen en voor ergernis en overlast zorgen. Het zou mooi zijn als een supermarkt zijn invloed aan zou wenden om meer Nederlandse kreeften te verkopen.”
Dat sentiment deelt ook Van der Wal. “Natuurlijk is het een goed idee om je eiwitten uit eigen sloot te halen en niet uit China. Maar als het gaat om de strijd tegen de rivierkreeft, denk ik dat we uiteindelijk toch zullen zien dat deze soort een eigen plek zal vinden in het ecosysteem en in evenwicht met zijn omgeving zal kunnen leven.” Dat denkt ook Middendorp, maar hij waarschuwt wel: “Zover zijn we nog lang niet. De verspreiding van de rivierkreeft gaat steeds verder. Dit gaat ten koste van de visstand, maar bijvoorbeeld ook van de aantallen kikkers en salamanders.”