Uitbreiding onttrekkingsverbod primeur voor Waterschap Limburg

Waterschap Limburg komt met een aanscherping van het verbod om water uit beken en rivieren te halen. Vanaf vrijdag mag er overdag geen water meer worden gebruikt voor kapitaalintensieve teelten, behalve voor hard fruit. Nooit eerder was deze maatregel in Limburg nodig. Ook een aantal andere waterschappen heeft deze week nieuwe maatregelen genomen in verband met het droge en hete weer.

De uitbreiding van het onttrekkingsverbod uit oppervlaktewater gaat aanstaande vrijdag (14 augustus) klokslag twaalf uur in. Het is voor het eerst in zijn bestaan dat Waterschap Limburg deze aanscherping toepast. Er geldt al wel sinds 22 mei een regulier verbod. Limburgse boeren mogen sindsdien geen water uit beken — behalve uit enkele beken met voldoende afvoer — en rivieren meer gebruiken voor beregening van akkers en weilanden.

Beperkingen voor kapitaalintensieve teelten
Het reguliere verbod geldt niet voor het gebruik van water voor kapitaalintensieve teelten. Het waterschap legt nu ook hieraan beperkingen op. Telers kunnen daardoor alleen water uit oppervlaktewater halen tussen zes uur ’s avonds en acht uur ’s ochtends. De maatregel is onder meer gericht op het telen van aspergeplanten en lelies en het kweken van planten.

De enige uitzondering betreft hard fruit, zoals appels en peren. Hiervoor mag juist alleen tussen acht uur ’s ochtends en zes uur ’s avonds water uit beken en rivieren worden benut. Kapitaalintensieve teelten zijn vooral in Midden- en Noord-Limburg te vinden.

Eerlijke verdeling van water
De uitbreiding geldt, net als het normale verbod, tot het moment dat de waterafvoer van de beken weer op niveau is en uiterlijk tot 1 oktober. Har Frenken, bestuurder bij Waterschap Limburg, heeft het over een lastig maar noodzakelijk besluit. Dit maakt volgens hem een eerlijke verdeling van het schaarser wordende water mogelijk. “Als we niets doen, krijgen we waarschijnlijk zondag of maandag al te maken met watertekorten in agrarisch gebied en de natuur en met droogvallende beken”, zegt Frenken in dagblad De Limburger. Het waterschap informeert alle betrokken agrariërs schriftelijk over de uitbreiding van het verbod.

Bestuurslid Peter van Dijck van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond noemt in De Limburger de beslissing zeer ingrijpend. “Het mag ondernemers niet de kop kosten. Beregening is in deze tijd cruciaal voor onze voedselproductie. Waar deze regeling tot onoverkomelijke problemen leidt, moet maatwerk absoluut mogelijk blijven.”

Uitbreiding verbod in Oost-Brabant
Ook andere waterschappen nemen deze week extra maatregelen. Voor een groot deel van Oost-Brabant geldt sinds 20 mei een onttrekkingsverbod uit oppervlaktewater. Daaraan voegde waterschap Aa en Maas gisteren (11 augustus) twee wateren toe: het Kanaal van Deurne en de Helenavaart. Het waterschap heeft tevens de hoeveelheid water voor kapitaalsintensieve teelten beperkt. Een teler mag nog maximaal twintig kubieke meter per uur onttrekken aan een peilvak. Dit moet de teler wekelijks vooraf melden.

Waterschap Brabantse Delta stelde een onttrekkingsverbod uit oppervlaktewater in voor de Auvergnepolder die bij Halsteren ligt. Hiermee wil het waterschap tegengaan dat blauwalgen in de polder terechtkomen. Om deze reden is ook de inlaat vanuit het Schelde-Rijnkanaal gesloten. Het is de tweede keer in drie jaar dat de sluiting van de inlaat nodig is vanwege blauwalgen.

Onttrekkingsstop in gebied WDODelta
Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) meldt vandaag dat de droogte en daarmee de vraag naar water enorm is toegenomen in het eigen werkgebied. Op diverse locaties draait het waterschap momenteel op de maximale aanvoercapaciteit. Het lukt niet meer overal om voldoende water aan te voeren om in de watervraag te voorzien. Op deze plekken wordt in afstemming met agrariërs tijdelijk geen oppervlaktewater onttrokken. WDODelta hoopt met de onttrekkingsstop een eventueel onttrekkingsverbod zo lang mogelijk uit te stellen. Volgens het waterschap hebben de boeren begrip voor de maatregel en werken zij goed mee.

Afgelopen vrijdag voerde waterschap Hunze en Aa’s in delen van het werkgebied een beregeningsverbod overdag in. Daaraan was volgens het waterschap niet te ontkomen door de extreme weersomstandigheden en gestegen watervraag. Gisteren zijn ook noodpompen geplaatst bij de gemalen Veendam en Vennix. LTO Noord was bepaald niet te spreken over het tijdelijke beregeningsverbod. De agrarische ondernemersorganisatie hekelde de snelle aankondiging en de beslissing zelf.

Hunze en Aa’s heeft vandaag per direct het beregeningsverbod overdag versoepeld. In de omgeving van Veendam, Stadskanaal, Westerwolde en de Drentse Veenkoloniën geldt het verbod niet meer tussen zeven uur ’s ochtends en zeven uur ’s avonds, maar alleen nog tussen tien en zes uur. Volgens het waterschap is het vanwege de extra aanvoer door de noodpompen nu verantwoord om meer ruimte voor beregening te bieden. Daarentegen is voor een groot deel van het stroomgebied van de Hunze met onmiddellijke ingang een algeheel beregeningsverbod ingesteld. Dit gebied wordt gevoed door kwelwater van de Hondsrug en dat vermindert.

Tot slot Noorderzijlvest. Dit waterschap is gestart met extra inspecties van de Hoornsedijk in Groningen. Medewerkers controleren de veenhoudende dijk twee keer per week, zolang als noodzakelijk is. Zij letten onder meer op scheurvorming door verdroging, lekkages en schade aan de grasmat.

Afnemend neerslagtekort
Of alle extra maatregelen lang nodig zullen zijn, valt te bezien. Er komt een regenachtige en minder warme periode aan. Het KNMI verwacht dan ook dat het gemiddelde neerslagtekort gaat dalen: van 247 millimeter actueel naar 228 millimeter over vijftien dagen. Dat is ongeveer het niveau van de 5 procent droogste jaren.

Neerslagtekort 12 8 2020