De Zandmotor voor de kust van Delfland doet zijn werk goed, blijkt uit een grote evaluatie na vijf jaar. De enorme kunstmatige zandbank houdt het mogelijk veertig jaar vol, veel langer dan aanvankelijk verwacht.
De Zandmotor is een grootschalig experiment dat in 2011 is gestart. In plaats van om de drie tot vijf jaar zand van de zeebodem op het strand te deponeren, heeft Rijkswaterstaat in één keer 20 miljoen kubieke meter aangebracht. Het idee is om de natuur zijn gang te laten gaan. De wind en golven zorgen ervoor dat het zand zich langs de kust verspreidt. Na vijf jaar is een tussenbalans opgemaakt. De resultaten zijn positief, zegt Carola van Gelder, projectleider monitoring bij Rijkswaterstaat. "De Zandmotor doet eigenlijk alles wat onze modellen in 2011 voorspelden."
Eén resultaat springt er volgens Van Gelder uit. "De Zandmotor is voor twintig jaar aangelegd, maar dat wordt misschien veertig jaar. In de omgeving ligt nog steeds 95 procent van het aangebrachte zand. Dat is zeer positief voor de kustveiligheid." Wel verloopt de aangroei van duinen direct achter de Zandmotor minder snel dan was verwacht. "Het zand gaat eerst langs een lagune en een binnenmeer. Die vangen veel zand onderweg in."
Rijkswaterstaat legde indertijd een schiereiland van 2,5 kilometer aan. Dit is intussen 5,5 kilometer en wordt steeds langer. Er is tussen Kijkduin en Ter Heide een soort waddengebied ontstaan, vertelt Van Gelder. "Dit stuk kust is vrijwel identiek aan de kop van Ameland. Heel slikkig." Flora en fauna gedijen, aldus Van Gelder. "Je ziet planten als de blauwe zeedistel en de gelobde melde en dieren als het slikgarnaaltje die tot nu toe alleen in de Wadden voorkwamen. Ecologen zijn daarover erg enthousiast." Het aantal recreatiemogelijkheden is toegenomen. "Het is geen badstrand als Scheveningen, maar er komen bijvoorbeeld wel veel wandelaars. En de Zandmotor is bijzonder populair bij kitesurfers."
Het is volgens Van Gelder nog te vroeg om te bepalen of de Zandmotor effectiever en efficiënter is dan de traditionele methode van suppletie. "Omdat daarbij ongeveer elke vijf jaar zand wordt aangevuld, kun je het verschil nu nog niet zien. Na tien jaar weten we meer."
Op de site van de Zandmotor staat uitgebreide informatie over de resultaten.
Carola van Gelder schreef samen met drie andere auteurs een artikel over deze innovatieve methode in het H2O-kenniskatern Water Maters van maart 2015.
Water Matters is een bijlage van maandblad H2O voor abonnees en leden van Koninklijk Nederlands Waternetwerk.
Het artikel is ook te lezen op H2O-Online.
