Met de verkiezing ‘de Minister van de nieuwe economie’ wil MVO Nederland een podium bieden aan mensen die staan te springen om met inspirerende ideeën de overgang naar een nieuwe, duurzame economie te versnellen. Meer dan 200 kandidaten hebben zich verkiesbaar gesteld voor het ministerschap, waaronder een aantal waterschappers. H2O vraagt hen naar hun motivatie en ideeën. We trappen af met André Struker, Strategic Advisor bij Waternet. ‘Ik wil als minister minimaal 10 grootschalige aquathermie projecten in 2022, die ook gerealiseerd worden.’
door Rens Nijholt
Wat houdt u dagelijks bezig bij Waternet?
“Als strateeg houd ik me hoofdzakelijk bezig met innovaties in de programma's thermische energie en circulaire economie. Ik zoek naar verbindingen met de buitenwereld en ontwikkel samen met onze partners nieuwe verdienmodellen. Daarbij stel ik mezelf de vraag: ‘hoe kunnen we vanuit onze waterrol bijdragen aan vernieuwing?’”
Kunt u iets specifieks benoemen?
“Momenteel ben ik bezig met partijen die circulair textiel willen produceren voor de zorg. Met deskundigen uit de kenniswereld, wasserijen en verzorgingscentra, kijken we naar de milieubelasting en hoe we deze kunnen minimaliseren. Natuurlijk met behulp van waterbesparing, maar ook door bijvoorbeeld kritisch te kijken naar het type wasmiddel dat gebruikt wordt in de wasserettes. Verder ben ik actief bij de Regionale Energie Strategie, waar ik met de provincie Noord-Holland en de waterschappen de ‘warmtetafel’ heb vormgegeven, met als doel: aquathermie een rol geven bij de afkoppeling van aardgas.”
Wat is uw motivatie om mee te doen aan de verkiezing?
“Vernieuwing is hard nodig als je kijkt naar de grenzen van de aarde. Dat speelt zich op veel vlakken af: klimaat, biodiversiteit, eindigheid van grondstoffen en leefbaarheid in het algemeen. Er zijn prachtige innovaties waarmee we de aarde duurzamer kunnen inrichten. Maar we lopen tegen een plafond aan omdat het systeem beperkend is. Wet- en regelgeving werkt vertragend op vooruitgang. Dat moeten we samen zien te doorbreken en daar wil ik heel graag bij helpen. Ik heb het netwerk en ik weet dat het kan.”
Wat zijn uw belangrijkste beleidsvoornemens als Minister van de nieuwe economie?
“Ik zou graag het nieuwe economische denken nog meer een plek willen geven. En, belangrijker, deze ideeën ook de ruimte te geven om te realiseren. Dan kun je denken aan pilotprojecten waarbij we de wettelijke kaders gaan oprekken. Nu is het nog heel moeilijk om dit voor elkaar te krijgen - er kleven te veel risico's aan die niemand wil afdekken. Daarnaast zijn ‘true prices’ een belangrijk speerpunt van mij. Dus prijzen rekenen voor producten inclusief milieueffecten, zoals vervuiling en de eindigheid van een grondstof. Ik denk dat de tijd daar rijp voor is.
Ook zou ik een doorbraak willen forceren in de regelgeving omtrent upcycling. Je ziet dat men daar te veel binnen de lijntjes kleurt. Het is heel moeilijk om afvalstoffen niet de ‘niet afval’-status te geven, waardoor er grondstoffen verloren gaan. En als dat zover is: hoe zorgen we ervoor dat de opgewaardeerde reststoffen en de behoeften van de industrie op elkaar aansluiten?”
Vindt u de watersector inspirerend voor de algehele duurzame ontwikkeling?
“In de watersector zie ik over de gehele breedte duurzaamheidsbesef. Kijk maar naar de hoeveelheid initiatieven die ontplooid worden, zoals de nieuwe visie op de waterketen in 2050 of de opwaardering van reststoffen als calciet, fosfaat of cellulose. Ook hebben we met zogeheten stoffen schema's inzicht in wat de watersector verbruikt. De volgende stap wordt om hier de impact voor mens en milieu aan te koppelen. Met dat inzicht gaan we stappen zetten naar vernieuwing die ertoe doet. Denk aan het anders bouwen van zuiveringen en hergebruik van hoogwaardige reststoffen. En nieuwe sanitatie als de standaard in 2030? Dat zijn hele inspirerende ontwikkelingen. Bovendien zie ik veel studenten die vaak laaiend enthousiast zijn over onze branche. Ik begeleid er veel en ze willen allemaal graag in de sector blijven. Dat zegt genoeg.”
Waarom zouden mensen op u moeten stemmen?
“Ten eerste omdat ik in een watercyclus organisatie werk. Dus ik heb kennis van drinkwater, afvalwater en oppervlaktewater. Ten tweede omdat ik iemand ben die verbindt en altijd met anderen op zoek gaat naar vernieuwing. Water is een scharnier bij grote maatschappelijke opgaven. En ten derde omdat ik een heel groot netwerk heb opgebouwd de afgelopen 30 jaar. Zowel nationaal als internationaal. Want ik zou dit gedachtegoed niet tot Nederland willen beperken, maar ook internationaal willen uitzetten. Ik weet zeker dat New York, Parijs, Kopenhagen, Berlijn en Singapore - waar ik contacten heb - deze denkwijzen ook omarmen.”
Stel: u wordt gekozen. Wanneer is uw missie geslaagd?
“Uiteraard als de politiek mijn standpunten gaat opnemen en dat deze terugkomen in het coalitieakkoord. Dat er ruimte is gemaakt voor minimaal 10 grootschalige aquathermie projecten in 2022, die ook echt gerealiseerd gaan worden. Op het gebied van true prices zou ik op de korte termijn minimaal 5 grote projecten gerealiseerd willen zien. Vanuit de watersector moeten we daar een voorbeeldrol in nemen.
In 2025 zou de sector voor 30 procent moeten werken met echte prijzen. Vanaf 2030 zelfs voor 100 procent. Hier moeten we de jeugd gaan bij betrekken. In de organisaties zelf, maar ook tijdens hun leertijd. Deze denkwijze moet een onderdeel worden van het hele curriculum op middelbare- en hogescholen. Daar wil graag ik voor strijden. “
De verkiezing ‘De minister van de nieuwe economie’ is een initiatief van MVO Nederland, een beweging van ondernemers in de nieuwe economie. De ‘minister' krijgt o.a. de mogelijkheid om aan tafel te zitten bij politieke beslissers, mag zijn of haar visie op een landelijk podium laten horen en debatteert mee tijdens NE21: het verkiezingsdebat van MVO Nederland op 25 januari. De 21 beste kandidaten pitchen voor een jury met onder meer Jeroen Smit en Jan Terlouw. Tot en met 31 december kan er gestemd worden.
