In de Lekdijk bij de uiterwaard Salmsteke (Lopik) is het eerste kunststof Prolock Filterscherm geplaatst. Het scherm, gemaakt van gerecyclede kunststofkozijnen, is een innovatie in het dijkversterkingsprogramma van het HWBP en is gericht op het tegengaan van piping. Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden stond gisteren met een bijeenkomst voor genodigden stil bij het plaatsen van het eerste scherm.
De ontwikkeling van het innovatieve toepassing vergde 6 jaar. Het proces was er een van vallen en opstaan. “Dit project was niet geslaagd als de innovatiepartners er niet waren geweest”, zei directeur Gerwin van der Hoek van Mourik Infra.
Hij doelde daarmee op het hoogheemraadschap, ingenieursbureau ABT en leverancier Profextru. Zij tekenen met Mourik Infra voor de ontwikkeling van het filterscherm als techniek tegen piping. Het project is gefinancierd met innovatiesubsidie uit het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) in het kader van het project Sterke Lekdijk, een dijkversterking over een lengte van 55 kilometer.
Het scherm wordt al langer gebruikt als beschoeiing. Aannemer Mourik Infra bracht het in als mogelijke innovatietechniek om piping tegen te gaan. De innovatie zit ‘m in de kokers in het kunststof filterscherm. Die worden, nadat ze zijn schoongespoeld als het scherm in de grond is geplaatst, gevuld met filterzand op basis van door ABT ontwikkelde filterregels. Dit systeem laat water door, maar houdt zand en andere gronddeeltjes tegen, zodat er geen uitspoeling plaatsheeft. Zo wordt piping, het uitspoelen van zand en gronddeeltjes onder de dijk, tegengegaan.
Door het gebruik van gerecycled kunststof zijn de schermen lichter dan stalen damwanden. De schermen zijn daardoor goedkoper en minder belastend voor het milieu, maar kunnen ook met lichtere machines worden aangebracht, waardoor het plaatsen van de schermen gepaard gaat met minder trillingen.
Met het gebruik van het de kunststof schermen komen er geen microplastics in de grond, stellen de ontwikkelaars. “Het scherm komt namelijk onder de grond. Daar is geen invloed van UV, geen erosie door water en wind en geen aantasting door zuurstof.”
De schermen hebben een geschatte levensduur van 100 jaar. Dat is langer dan een stalen damwand, maar die techniek kan tegelijkertijd ook worden ingezet om de dijk stabiliteit te geven. De filterschermen zijn daarvoor niet geschikt.
In de Lekdijk bij Salmsteke wordt het scherm over een lengte van 800 meter geplaatst. De verwachting is dat de nieuwe techniek daarna in andere dijkdelen wordt toegepast. In het Hoogwaterbeschermingsprogramma ligt nog zo'n 800 kilometer dijk te wachten met een enkelvoudige pipingopgave.
UPDATE 23 MEI
Het kunststof Prolock Filterscherm is genomineerd voor De Vernufteling, de jaarlijkse prijs van branchevereniging Koninklijke NLingenieurs.