Het onderzoeksinstituut KWR zet een netwerk van jonge professionals en onderzoekers op, waarin het draait om de toekomst van de drinkwatersector. De deelnemers verkennen hoe de drinkwatervoorziening kan worden hervormd en komen met een aantal scenario’s voor 2070.
Hierbij gaan zij de fundamentele discussie over een radicaal andere aanpak van het watersysteem niet uit de weg. Ook ouderen kunnen hemelbestormers zijn, zegt Els van der Roest, onderzoeker Energie en Water bij KWR. “Maar een belangrijk verschil is wel dat jongeren die nog niet zo lang in de sector werken, zich in het algemeen vrijer voelen om te zeggen wat ze denken. Zij hoeven nog niet erg rekening te houden met allerlei belangen die op de achtergrond spelen.”
De dertigjarige Van der Roest is een van de onderzoekers binnen GROWW, zoals het project heet. De afkorting staat voor Generational Radical Rethinking of the Watersector. Het project is een onderdeel van het Bedrijfstakonderzoek (BTO) voor de waterbedrijven in Nederland en De Watergroep uit Vlaanderen. “De komende tijd wordt het nieuwe meerjarenprogramma voor het BTO bepaald. GRROW kan goed dienen als een verkenning daarvoor.”
Netwerk en denktank
Professionals en onderzoekers die jonger zijn dan 35 jaar, kunnen aan het netwerk meedoen. Dit netwerk onderscheidt zich door een duidelijke inhoudelijke invulling, zegt Van der Roest. “Het gaat verder dan alleen elkaar ontmoeten en bijeenkomsten bijwonen, zoals bij andere netwerken voor jongeren gebruikelijk is. Ons netwerk is eigenlijk een soort denktank. Wij willen ervoor zorgen dat de deelnemers echt invloed uitoefenen op het onderzoek dat de waterbedrijven de komende jaren uitvoeren.”
De jongeren bekijken eerst welke paradigma’s en basisaannames ten grondslag liggen aan het huidige watersysteem. Vervolgens houden zij die kritisch tegen het licht. “Als wij een aanname niet goed vinden, gaat die er gewoon uit en kijken we hoe het wel kan. Dit geeft de ruimte om het radicaal anders te doen. De bedoeling is om met een aantal mogelijke scenario’s voor de drinkwaterketen in 2070 te komen.”
Dialoog tussen generaties
In GRROW wordt volgens Van der Roest nadrukkelijk de dialoog gezocht met de oudere generaties binnen waterbedrijven. “De jongeren halen bij hen informatie op over de aannames van het huidige watersysteem. We hebben daarvoor een nieuwe methodiek ontwikkeld. De jongere ontvangt een leidraad voor het gesprek met een oudere expert binnen de eigen organisatie.”
De agenda van de drinkwaterbedrijven wordt momenteel vaak bepaald door vijftigplussers in de hogere regionen, zegt Van der Roest. “Wij willen dit met GRROW verbreden. We verkennen hoe ook jongere medewerkers een stem kunnen krijgen in het denken over de toekomst van drinkwater.” Dit is belangrijk om jongeren te behouden voor de watersector, voegt de KWR-onderzoeker eraan toe. “Als zij veel meer betrokken zijn bij de toekomst van de sector, zullen ze sterker geneigd zijn om te blijven.”
Visualisatie van mogelijke toekomsten
De deelnemers aan GRROW volgen enkele workshops en gaan de dialoog met andere professionals aan. Dat levert een visualisatie van mogelijke toekomsten op, die begin 2023 tijdens een symposium wordt gepresenteerd. Van der Roest: “Het is vooral belangrijk dat we met elkaar uitzoeken welke uitgangspunten we willen behouden voor de toekomst en welke niet. Persoonlijk zie ik de interacties van de watersector met andere belangen en sectoren als een grote uitdaging, onder andere als het gaat om klimaatverandering en energietransitie.”
De initiatiefnemers van KWR gingen vooraf uit van enkele tientallen deelnemers. Het worden er meer. “Er doen nu al veertig jongeren mee aan het netwerk en aanmelden is nog mogelijk tot en met eind maart. Dan halen we misschien wel tachtig en wie weet zelfs honderd deelnemers.”
Het blijft niet bij een eenmalige exercitie, besluit Van der Roest. “Als de aanpak en methodiek goed werken, zouden we ze om de een à twee jaar kunnen herhalen met steeds een ander thema. Wij hebben bij deze eerste keer ervoor gekozen om ons te beperken tot de drinkwatersector. Het is een logische stap dat in de volgende ronde jongeren uit de hele watersector meedoen.”
MEER INFORMATIE
KWR over project GRROW
Aanmelden (uiterlijk 31 maart)