De landbouw gebruikte in het droge jaar 2018 fors meer water dan in 2017. Boeren onttrokken veel grond- en oppervlaktewater om akkers en grasland te beregenen. In totaal gebruikten ze 302 miljoen kubieke meter water, een toename van ruim 150 procent. Het drinkwatergebruik door huishoudens nam in 2018 met 7 procent toe ten opzichte van een jaar eerder.
Dat stelt het Centraal Bureau voor de Statistiek, dat zich onder meer baseert op cijfers van koepelorganisatie Vewin van de drinkwaterbedrijven en Wageningen Economic Research (WEcR) van Wageningen University. De boeren kampten in 2018 met de gevolgen van het grote neerslagtekort, waardoor hun gras en andere gewassen verdroogden.
Drinkwater
Het gebruik van drinkwater in de landbouwsector bedroeg in 2018 bijna 48,9 mln m3, dat is weinig meer dan in 2017 (48,4 mln m3). Cor Pierik van het CBS licht desgevraagd toe dat 26 miljoen kubieke meter drinkwater werd gebruikt voor drenking van vee. "De rest is voor overige doeleinden, bijvoorbeeld schoonmaak, spoeling melkinstallaties en ook beregening. Het is niet bekend welk aandeel van het drinkwater is gebruikt voor beregening, maar dat is sowieso zeer beperkt ten opzichte van het grond- en oppervlaktewatergebruik dat hiervoor wordt gebruikt."
In 2018 viel er landelijk gemiddeld 675 millimeter neerslag, waarvan 304 millimeter in april tot en met september. Het langjarig gemiddelde is 847 millimeter per jaar, waarvan 438 millimeter in april-september.
Hoewel de akkerbouwers vier keer meer water onttrokken om hun gewassen te beregenen, was de veehouderij de grootverbruiker. Zij nam meer de helft van het grond- en oppervlaktewatergebruik door de landbouw voor haar rekening. Voornamelijk voor de beregening (78 procent) van grasland, en een klein deel (22 procent) voor drinkwater voor het vee.
Huishoudens
Huishoudens gebruikten ook meer drinkwater in 2018, te weten 837 miljoen m3. Omgerekend naar hoofd van de bevolking steeg het watergebruik met 6,5 procent (133 liter per dag). Het was een trendbreuk. In de periode 2003-2017 daalde het huishoudelijk drinkwatergebruik nog met 4 procent.
De dalende trend in de jaren voor 2018 schrijft het CBS met name toe aan het zuiniger worden van huishoudelijke apparaten. “Zo gebruiken wasmachines en vaatwassers steeds minder water, en worden waterbesparende spoelonderbrekers vaker toegepast in wc’s.”
Oppervlaktewater
Op basis van de verzamelde cijfers stelt het CBS ook dat onttrekking van oppervlaktewater (zoet en zout) voor drinkwatervoorziening, landbouw, energievoorziening en industrie, vanaf 2003 is gedaald met 6,8 procent.
De daling komt volledig op conto van zoet oppervlaktewater, schrijft het CBS. Daarvan is het gebruik met ruim een kwart afgenomen. Gebruik van zout water is over een langere periode (2012-2018) juist toegenomen, met 45 procent. Maar uit de cijfers van het bureau blijkt wel dat sinds 2016 ook de onttrekking van zout water weer daalt.
Ruim 95 procent van het onttrokken water wordt gebruikt als koelwater in de industrie en door elektriciteitscentrales.
MEER INFORMATIE
CBS: Piek watergebruik huishoudens en landbouw in 2018